عنوان

مقاله آثار و احکام خاص ولایت

تعداد صفحات: ۷۱

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

ولایت عبارت است از حق تصرف در اموال کودک و نظارت بر فعالیت ها و کارهاى او؛ ولایت کودک بر کودک از آن پدر و جد پدری است و مادر هیچ گونه ولایتی ندارد مگر اینکه پدر او را به عنوان وصی یا قیم تعیین انتخاب کند لیکن ولی کسی است که بطور مستقیم یا با واسطه در ایجاد کودک دخالت داشته و از سمت قانونی ،با او پیوند خونی و طبیعی دارد و هیچگاه با قیمومت در عرض ولایت قرار نمی گیرد .اهل سنت بر این باورند که ولایت بر کودک از آن پدر و جد پدری است اسلام ولایت بر اموال فرزند صغیر یا مجنون و ولایت بر تزویج او را به پدران منحصر کرده و به مادران چنین ولایتی اعطا نکرده است.

صاحبان ولایت به دو دسته خاص و عام تقسیم می شوند دسته خاص که شامل ( پدر و جد پدری و وصی ) است و دسته عام که (حاکم و مومنان عادل ) است .

واژه های کلیدی:ولایت بر کودک، صاحبان ولایت، ولایت پدر و جدپدری، اختیارات ولی، موارد سقوط ولایت،ولایت مادر

 فهرست مطالب

چکیده ۶
مقدمه ۷
۱-تعریف ولایت ۸
۱-۱-تعریف لغوی ولایت ۸
۲-۱-تعریف اصطلاحی ولایت ۹
۲-ولایت بر کودک ۱۳
۳-صاحبان ولایت ۱۵
۳-۱-ولایت پدر ۱۷
۳-۲-ولایت جدپدری ۱۸
آیات ۱۹
روایات ۱۹
اجماع ۱۹
توجیه عقلی ۲۰
۳-۳-وصی ۲۱
شرایط وصی ۲۲
وظایف و مسئولیتهای وصی ۲۲
۳-۴-حاکم شرعی ۲۳
ولایت حاکم شرع بر ازدواج صغیر ۲۵
۳-۵- مومنان عادل ۲۶
۴-شرایط صاحبان ولایت ۲۹
بلوغ ۲۹
مسلمان بودن ۲۹
آزاد بودن ۳۰
۵-ولایت بر کودک از دیدگاه مذاهب فقهی ۳۰
۶-ولایت پدر و جد پدری ۳۱
الف: ولایت بر اموال ۳۲
ب:ولایت بر نفس ۳۳
۷-اختیارات ولی ۳۵
۸- اختیار ولی قهری در نکاح و طلاق مولی علیه ۳۶
۸-۱- حدود اختیار ولی قهری در نکاح سفیه ۳۶
۸-۲-حدود اختیار ولی قهری در طلاق سفیه ۳۷
۸-۳-حدود اختیار ولی قهری در نکاح و طلاق مجنون ۳۸
۸-۴-حدود اختیار ولی قهری در نکاح صغیر ۳۹
۸-۵-حدود اختیارات ولی قهری در طلاق همسر صغیر ۴۰
۸-۶-حدود اختیار ولی قهری در تعقیب مدعی علیه مولی علیه ۴۵
۸-۷حدود اختیار ولی قهری در تعقیب مدعی علیه صغیر و مجنون ۴۵
۸-۸-حدود اختیار ولی قهری در تعقیب مدعی علیه سفیه ۴۶
۹-حدود اختیارات ولی(امور مالی و غیر مالی) ۴۷
الف: نماینده قانونی ۴۸
ب:نماینده قراردادای ۴۸
امانت بودن اموال مولی علیه نزد ولی ۴۹
حق الزحمه ولی ۴۹
۹-۱- حدود اختیارات ولی قهری در امور مالی ۵۰
لزوم رعایت غبطه و مصلحت مولی علیه ۵۰
-لزوم رعایت عدم ضرر و مفسده مولی علیه ۵۱
انتفاع ولی قهری از دارایی مولی علیه ۵۳
اعمال زیان بار ولی قهری ۵۴
۹-۲-حدود اختیار ولی قهری در امور غیر مالی مولی علیه ۵۵
حدود اختیارات ولی قهری در مطالبه قصاص، دیه و عفو جانی ۵۵
عدم ولایت ولی قهری بر قصاص، دیه یا عفو ۵۵
ولایت بر دیه یا مال دیگر و عدم ولایت بر قصاص ۵۶
ولایت ولی قهری بر استیفای قصاص، اخذ دیه و عفو ۵۶
سوگند ولی قهری از طرف مولی علیه ۵۷
۱۰-موارد سقوط ولایت ۵۸
۱۰-۱-حجر ولی ۵۸
سفاهت ولی قهری ۵۹
جنون ولی قهری ۵۹
باز گشت ولایت ولی قهری ۶۰
خیانت و ناتوانی و بی لیاقتی ولی ۶۱
کفر ۶۱
موارد ضم امین ۶۲
١-خیانت و ناتوانی و عدم لیاقت ولی قهری ۶۲
٢-عدم امکان رسیدگی به امور مولی علیه بدلیل حبس یا غیبت و مانند اینها ۶۳
کبر سن یا بیماری ولی ۶۳
۱۱- پایان ولایت ۶۴
۱۲-ولایت مادر ۶۵
نتیجه گیری ۶۹
منابع ۷۰

منابع

جعفری لنگرودی، محمدجعفر ، مبسوط در ترمینولوژی حقوق (کتاب خانه گنج دانش، ١٣٧٢

علامه حلی؛ تذکره الفقهاء، نشر مکتبه الرضویه، ج٢

حجه الله کاوندی، احکام حقوقی خانواده ،تهیه کننده پژوهشکده تحقیقات اسلامی، انتشارات زمزم هدایت ،  قم ١٣٨٩

امام خمینی، تحریر الوسیله ، جلد سوم، علی اسلامی ، انتشارات اسلامی

کاتوزیان،  دکتر ناصر،حقوق مدنی خانواده ، دوره مقدماتی، انتشارات یلدا ،تهران ١٣٧۴

امامی،    دکتر سید حسن،  حقوق مدنی، جلد چهارم ، ناشر انتشارات اسلامیه، تهران ١٣٨٣

امامی،  دکتر سید حسن،  حقوق مدنی، جلد پنجم ، انتشارات اسلامیه ، تهران ١٣٨٣

امام خمینی ره،   تحریرالوسیله: (١٣٨۵)تهران تنظیم،نشر آثار امام خمینی

.محمد حسن نجفی ،جواهر الکلام (دوره پانزده جلدی )موسسه المرتضی العالمیه ،بیروت ١۴١٢ق

حبیبی تبار ،جواد،گام به گام با حقوق خانواده ،قم،نشر گام به گام ،چاپ دوم ،

ترجمه آیت الله مکارم شیرازی

. طباطبایی، محمد حسین، ترجمه المیزان، ج‏۴

خویی، سید ابوالقاسم، مبانی تکمله المنهاج، نشر دار الهادی قم، ج١

موسوی همدانی، محمد باقر، ترجمه تحریر الوسیله، ج  ٣

مقدمه

خانواده هسته اصلی اجتماع وطفل مرکز وکانون این هسته را تشکیل میدهد.احترامی که قانون برای خانواده قایل است بیشتر به این خاطر است که طفل را در درون خود می پرورد واجتماع را به وجود می آورد.اگر به وضع اطفال به خواسته ها ومقتضات کودکی آنان توجه شود بی شک قسمت اعظم ازتبهکاری هایی که درجوامع به وقوع می پیوندد و ما ناگزیر برتدوین این همه قوانین جزایی می نماید ازمیان خواهد رفت.پارا فراتر رفته باید گفت احترامی که جامعه برای مادرقایل است بیشتر بخاطر محبتی است که صمیمانه به طفل خود می ورزد واو آماده زندگی اجتماعی می نماید.

بنابراین مسئله نگهداری وتربیت اطفال واداره امور مالی ومعنوی آنان باید یکی ازمسائل مهم حقوقی واجتماعی بشمار رود.زیرا آمادگی وقدرت یادگیری آنان دراین سن اقتضای توجه ودقت بیشتری را می نماید.

اسلام به موضوع اطفال توجه خاصی مبذول داشته وسعی نموده است با قوانین آسمانی خود عواطف انسانی ما را برانگیخته، برای این قشر اجتماع موقعیتی شایسته به وجود آورد تا جایی که آیات متعددی درباره اطفال نازل گردیده است

۱-تعریف ولایت

۱-۱-تعریف لغوی ولایت

ولایت ( به فتح وکسر واو ) در لغت به معنی حکومت کردن ، تسلط پیدا کردن ، دوست داشتن ، یاری دادن ، دست یافتن و تصرف کردن آمده است. قهری در لغت به معنی جبری واضطراری است. ولایت در لغت مصدر ولی و به معنای حکومت، فرمانروایی، تسلط پیدا کردن، دوستداری و پرداختن به کاری است. صاحب بلغه الفقیه در تعریف لغوی از ولایت، بین ولایت به کسر((و)) با ولایت به فتح ((و)) تمییز قائل شده و می نویسد((ولایت در لغت هر گاه به فتح تلفظ شود مصدر است و به معنی ربوییت و نصرت و هر گاه به کسر تلفظ شود به معنی امارت و سلطنت))

ولیّ در لغت از ریشه «ولی یلی ولیاً فلاناً» یعنی به فلانی نزدیک شد و «ولی یلی ولایۀً» یعنی سرپرست و اختیاردار آن شد؛ می باشد[۱]

واژه «ولی» و « ولایت» و مشتقات دیگر آن از قبیل « اولی» و «مولی» در لغت عرب چنین بیان شده است:« الولاء و التوالی أن یحصل شیئان فصاعداً حصولاً لیس بینهما ما لیس منهما. به معنای آن است که دو چیز در کنار هم آنچنان قرار گیرد که فاصله ای در بین آنها نباشد.

مرحوم بحر العلوم در بیان ولایت می فرماید:الولایۀ هی سلطنه علی الغیر عقلیه او شرعیه، نفساً کان او مالاً او کلیهما بالاصل او بالعارض «ولایت عبارت است از حاکمیت عقلی و شرعی بر نفس یا مال یا هر دو، نسبت به شخص دیگری بالاصاله یا بالعرض » و صاحب کتاب المفصل معنی ولایت را چنین تقریر می نماید:«الولایۀ هی قدرۀ الشخص شرعاً علی إنشاء التصرف الصحیح النافذ علی نفسه أو ماله أو علی نفس الغیر و ماله» « ولایت از نظر شرع قدرت شخصی است بر دخل و تصرف صحیح و نافذ بر خود یا مالش یا شخص و مال دیگری »[۲]

[۱] فرهنگ المجد،ص ۲۲۲۹

[۲] سید محمد بحر العلوم،بلغه الفقیه،جلد ۲،چاپ۲،۱۴،۴،مکتب الصادق،تهران،ج۳،ص ٢١

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .