عنوان
مقاله امید از نظر اسلام
تعداد صفحات: ۵۸
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
چکیده
امید، عامل ذاتی و باطنی شالوده زندگی و عامل پویا و دینامیک روان انسان است. چرخ‌های سنگین زندگی با دست‌های نامرئی امید می‌چرخد. قرآن نیز همواره روح امیدواری را می‌دمد و تأکید دارد، که ای بندگان از رحمت خدا مأیوس نشوید.
ای پیامبر! به بندگانم بگو، ای بندگانی که بر نفس خود، ستم روا داشته‌اید، از رحمت خدا ناامید نباشید.( زمر، آیه ۵۳)
امید، که از معرفت و شناخت نسبت به مبدأ و معاد حاصل مى شود، اساس همه تلاش هاى مفید و پرثمر انسانى و نیز منشأ اصلاح امور در جامعه و رسیدن شخص به سعادت ابدى است; همان گونه که ناامیدى و قطع امید نسبت به خدا و روز قیامت منشأ فسادها و تبه کارى ها و منتهى شدن کار انسان به شقاوت ابدى است (مصباح، ۱۳۷۶). همین که انسان به آینده اى روشن امید داشته باشد، احساس نیکو و حالتى شاد به وى دست داده، باعث نشاط وى مى شود و در او انگیزه کار و تلاش ایجاد شده، او را به فعالیت هاى صحیح زندگى وادار مى کند (کوبلر[۱]، ۱۳۷۹).
امید در زندگى انسان، باعث انجام کارهاى شایسته و تلاش هاى مفید و پرثمر مى شود. انسان امیدوار، هم در این دنیا راحت و سالم زندگى مى کند و هم در آخرت از نعمت هاى فراوان الهى بهره مند مى گردد. در برابر امید، ناامیدى قرار دارد که زیان هاى فراوانى براى فرد و جامعه به دنبال دارد. کسى که به علل گوناگونى همچون تبلیغات دشمن، عجول بودن و فقدان آینده نگرى، احساس ناتوانى، احساس خود کم بینى و مشکلات جسمى، به زندگى در این دنیا امید ندارد، و کسى که از آمرزش پروردگار پس از مردن ناامید است، برنامه اى نیز براى بهره مندى از آن ندارد، زندگى را هیچ و پوچ مى داند. او از هم اکنون ناراحت است که چه پیش خواهد آمد، و چه سرنوشتى در انتظار اوست. از این رو، به هیچ کار مهمى دست نمى زند و هیچ اقدام مثبتى انجام نمى دهد و چون امیدى به آینده ندارد، مرتکب جنایات بزرگ و خطرناک مى شود.امید انسان را پویا نگه می‌دارد و در سایه‌ی آن به سخت‌ترین شرایط و کارها تن در می‌دهد.
واژه های کلیدی: امید، خوف و رجا، اسلام، موانع امیدواری، آرزو
فهرست مطالب
چکیده ۵
مقدمه ۷
تبین واژه امید ۸
امید ازمنظر روانشناسان ۹
ابعاد امید از منظر روان شناسان ۱۲
امید از منظر فلاسفه ۱۳
امید از نظر اندیشمندان اسلامی ۱۴
لزوم داشتن امید ۱۷
انواع امید ۱۸
تبین واژه رجاء ۲۱
خوف و رجاء ۲۱
اجتماع خوف و رجا ۲۲
تبین واژه آرزو ۲۵
انواع آرزو ۲۶
آرزو گرایی ۲۸
پیامد آرزوهای طولانی ۲۸
تبین واژه تمنی ۲۹
تبین واژه طمع ۲۹
تفاوت رجاء با آرزو (أمَل ) و طمع ۲۹
اهمیت امید در اسلام ۲۹
والاترین نوع امیدواری ۳۳
موانع امیدواری ۳۴
منشاءامید و یاس ۳۶
درمان یاس و نا امیدی ۳۷
امید و نقش آن در سلامت روان ۳۸
راههای دستیابی به امید ۴۱
راهکارهای افزایش امید (امید افزایی ) از نظر اسلام ۴۳
عوامل تسهیل کننده رسیدن به امید ۴۵
راه های مختلف رسیدن به امید ۴۷
-۱راههای فردی ۴۷
-۲راههای اجتماعی ۵۲
نتیجه گیری ۵۳
منابع ۵۴
منابع
قرآن کریم
نهج البلاغه ،ترجمه دشتی ،محمد ،۱۳۹۰،قم ،موسسه تحقیقاتی امیر المومنین .
صحیفه سجادیه
گروه مولفان ،۱۳۹۲ ،راهبرد های ارتقای سلامت روانی –رفتاری دانش آموزان ،تهران :ورای دانش
مصباح یزدی ،محمد تقی ،۱۳۸۶،پندهاى امام صادق(علیه السلام) به ره جویان صادق ، چاپ هفتم انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(رحمه الله)
مصباح یزدی محمد تقی ,۱۳۸۴، معارف قرآن چاپ اول: قم, مؤسسه در راه حق
مصباح یزدی ،۱۳۷۲،اخلاق در قرآن ، ج ۳ ،نشر امیر کبیر
محمدی ری شهری ،محمد، ۱۳۷۷،میزان الحکمه ،ج ۴،ترجمه حمید رضا شیخی ،قم :بی تا
امام خمینی، ۱۳۸۰،شرح حدیث جنود عقل و جهل ،تهران ،موسسه تنظیم و نشرآثارامام خمینی (ره)
باقری ،خسرو، ۱۳۷۴، نگاهی دو باره به تربیت اسلامی
جلد اول ،انتشارات مدرسه
براندن، ناتانیل. ۱۳۷۶٫ روان شناسی حرمت نفس، ترجمه جمال هاشمی، تهران، مترجم،
کاردان ،علیمحمد ،۱۳۹۱،سیر آرائ تربیتی در غرب ،تهران :سمت
کدیور ،پروین ،۱۳۸۲،روانشاسی تربیتی ،تهران :انتشارت سمت
معین ،محمد ،۱۳۸۴ ،فرهنگ فارسی ،تهران :انتشارات ساحل
جباران، شیخ محمدرضا؛ ۱۳۷۸ ،اخلاق عبداله شبر (ترجمهى اخلاق)، انتشارات هجرت، چاپ : چهار
جمعی از محققین ،۱۳۶۲،بهداشت عمومی ،دفت تحقیقات و برنامه ریزی و تالیف کتب درسی
مقدمه
امید یک حالت روحى و روانى و برانگیزاننده انسان به کار و فعالیت است. به طور طبیعى، انگیزه بشر در کارهاى اختیارى امید به نفع یا ترس از زیان است. در واقع، خوف و رجا به منزله نیروى اجرایى براى حرکت بوده، عامل مستقیم تلاش ها و رفتارهاى انسانى است )براندن[۱]،ترجمه هاشمی ،۱۳۷۶(
ایمان و امید در ایجاد سلامت روحی و روانی انسان نقش مهمی بر عهده دارد. امید به زندگی انسان معنا می‌بخشد و هنگام هجوم مشکلات و ناملایمات از فروپاشی روان آنان جلوگیری می‌کند و مانع استیلای یأس و دلسردی بر آنان می‌شود. همین که انسان به آینده ای روشن امید داشته باشد احساسی نیکو و حالتی شاد به وی دست می دهد و باعث نشاط وی می شود و در او انگیزه کار و تلاش ایجاد کرده و او را به فعالیت صحیح زندگی وادار می کند . (مصباح ،۱۳۷۲)
امید داشتن باور به نتیجه مثبت اتفاقها یا شرایط، در زندگی می‌باشد. امید احساسی است درباره اینکه می‌توانیم آنچه را که میخواهیم، داشته باشیم یا یک اتفاق، بهترین نتیجه را برای ما خواهد داشت. امیدوار بودن با خوش‌بین بودن متفاوت می‌باشد. امید یک حالت احساسی است یعنی یکی از احساسات انسان می‌باشد اما خوش‌بین بودن نتیجه یک روش و الگوی تفکر عمدی و اختیاری(بینش)است که باعث حالت و رفتار مثبت در انسان می‌شود (نظری منتظر، ۱۳۸۶).
مسئله امید در فرهنگ اسلامى مطرح شده است. قرآن براى تشویق و ترغیب انسان به کارهاى شایسته، بهره فراوانى از امید برده است. همچنین از نقش های تربیتی و آموزشی امید در زندگی انسان ها سخنان زیادی هم در قرآن و هم در سخنان ائمه در اسلام آمده است. قرآن امید را عاملی مهم در حرکت و زندگی بشر برمی شمرد و بیان می کند که امید است که وی را به سوی تعلیم و تربیت سوق می دهد. از نظر جهانبینى توحیدى، امید تحفه الهى است که چرخ زندگى را به گردش در مىآورد و موتور تلاش و انگیزه را پرشتاب مى کند. اگر روزى امید از انسان گرفته شود، دوران خمودگى و ایستایى او فرا مىرسد و او را از آموزش باز می دارد. قرآن، مهم ترین اثر و کارکرد امید در زندگی بشر را آسان شدن سختی ها و تقویت روحیه انسان می داند. به این معنا که انسان برای هر عملی می بایست انگیزه ای داشته باشد و هرچه کار سخت تر و دشوارتر باشد. می بایست امید به بهره وری و بهره مندی نیز بیش تر باشد (مصباح، ۱۳۸۶).
تبین واژه امید
امید به معنای سرشار بودن از انرژی برای زندگی و بهتر کردن آن است . امیددر حوزه اجتماع ,به معنای تحول ورشد ودر حوزه شخصی ،به معنای تغییر دائمی شرایط برای فرار از ملال و روزمرگی است .البته آنچه بطور معمول با امید اشتباه گرفته می شود ،رضایت و یا تلاش برای رضایت است ونه انتظار برای رضایت و آسایش ،چراکه بعد از رسیدن به رضایت و قرار گرفتن در آن ،زندگی یکنواخت و ملال آورمی شود و به تدریج قوت و نشاط خودش را ازدست می دهد ،اینجاست که می توان گفت: تلاش آهسته برای رسیدن به آینده ،موثرتر از تلاش سریع وبا خستگی است . تلاش آهسته باعث امیدی یک نواخت برای آیندهای بهتر می شود و تلاش سریع ،خستگی و دلزدگی از دستاوردهای زندگی را به دنبال خواهد داشت . (انصاری ومیر شاه جعفری ،۱۳۸۹)
امید، حالت درونی، نگرش یا وضعیتی است که آدمی را علاوه بر واداشتن به پیش‌بینی روی دادی خاص، برای تغییر و تحول آماده می‌سازد. (حاتمی ،۱۳۸۵)
امید به معنای آرزو ،انتظار و انتظار یعنی چشم داشتن و چشم به راه بودن ( دهخدا،۱۳۷۲)
امید، در انتظار چیزی بودن است در حالی که بیشتر وسایل و اسباب آن فراهم شده است. طبق این معنا امید و انتظار مفهومی است که با نهاد همه انسانها آمیخته شده ومی توان گفت که همه انسانها به نوعی منتظر و امید وارند.(جباران ،۱۳۷۸ ) در فرهنگ امروز” امید و انتظار” تقریبا به یک معنی بکار می روندانسان سالم دارای امید و آرزوست . انسان سالم دارای هدف در زندگی است که بین هدف وامید و آرزو رابطه وجوددارد .انسان سالم دارای تلاش وکوشش است انسان امیدوار دارای تلاش و کوشش است پس بین تلاش و امیدواری و هدفداری رابطه وجوددارد.(شولتش ،۱۳۸۰) معمولاً امید و آرزو، در فرهنگ فارسی، در کنار یکدیگر به کار می روند، اما در زبان عربی به صورت جداگانه با عنوان های (رجا) و (اَمَل)و (آرزو ) استعمال می شوند.
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .
ارسال نظر