عنوان

مقاله حقوق بشر دوستانه در اسلام

تعداد صفحات: ۳۷

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

دین مبین اسلام بعنوان یکی از ادیان آسمانی در زمینه حقوق بشر دوستانه سر آمد قواعد و اصول اولیه در حق انسانها در زمان بروز مخاصمات است و کتاب مقدس قرآن کریم با لقد کرمنا بنی آدم روی این قضیه صحه گذارده است لذا در این مقاله طی دو مبحث اصول اولیه حقوق بشر دوستانه و قواعد آن را بررسی می نماییم تا بر ما روشن گردد که اساساً دین اسلام چه روش هایی را در این خصوص ملاک عمل دارد.

واژگان کلیدی: حقوق بشردوستانه، اسلام،اصول اولیه،قواعد، جنگ، نظامیان و غیر نظامیان.

فهرست مطالب

مقدمه ۶
مبحث اول – اصول اولیه حقوق بشر دوستانه در اسلام ۷
گفتار اول- رعایت حقوق بشر دوستانه در مخاصمات ۷
بند اول-تاریخچه جنگ در اسلام ۸
بند دوم-اصول بنیادین بشر دوستانه اسلامی ۸
گفتار دوم ـ ویژگى هاى جنگ در اسلام ۱۰
بند اول ـ در راه خدا بودن ۱۰
بند دوم ـ عادلانه بودن ۱۰
بند سوم ـ دفاعى بودن ۱۲
بند چهارم ـ انسانى بودن ۱۴
مبحث دوم- قواعد حقوق بشر دوستانه در اسلام ۱۵
گفتار اول-تفکیک بین نظامیان و غیر نظامیان ۱۶
بنداول- حقوق غیر نظامیان در جنگ از دیدگاه قرآن ۱۶
بند دوم- حقوق غیر نظامیان از دیدگاه روایات و سیره ائمه معصومین (ع) ۱۸
بند سوم- حقوق غیر نظامیان از دیدگاه فقه ۲۱
گفتار دوم – حمایت از غیر نظامیان در اسلام ۲۳
بند اول- اطفال تبعه دشمن ۲۳
بند دوم- حقوق زنان ۲۳
بند سوم- حمایت از افراد سالمند ۲۵
بند چهارم- حمایت از بیماران، مجروحان و سایر افراد خاص ۲۵
بند پنجم- حمایت از افراد مذهبی ۲۶
بند ششم- حمایت از نمایندگان و فرستادگان ۲۷
گفتار سوم- حقوق اسیران جنگی ۲۷
بند اول- رفتار انسانی با اسرا ۲۷
بند دوم- حفظ وحدت خانوادگی اسرا ۳۰
بند سوم- آزادی اسیران ۳۱
نتیجه گیری: ۳۳
ضمائم ۳۴
منابع و ماخذ: ۳۶

منابع:

طباطبایی، علامه سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی، جلد سی و ششم، ۱۳۶۳٫

خلیلیان، سید خلیل، حقوق بین الملل اسلامی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ دهم، ۱۳۸۲٫

دشتی، محمد، ترجمه نهج البلاغه، انتشارات میراث ماندگار، قم، ۱۳۸۴٫

آیتى محمد ابراهیم, تاریخ پیامبر اسلام،جلد اول ، انتشارات دانشگاه تهران ،۱۳۸۴٫

مطهرى , مرتضی، جهاد ،انتشارات صدرا, چاپ ششم , ۱۳۷۲ .

مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد دوم انتشارات دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۶۷٫

حسینی، مصطفی، بردگی در اسلام، بنیاد دائره المعارف اسلامی، تهران، ۱۳۷۲٫

شفائی، حسین، جنگ و جهاد در نهج البلاغه، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۷۳٫

ابراهیمی، محمد و حسینی، سید علیرضا، اسلام و حقوق بین‏الملل عمومی، دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، تهران، انتشارات سمت، ۱۳۷۲٫

عباسی اشلقی ،مجید ، «مداخلات بشردوستانه و اصل عدم مداخله»، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، مهر و آبان ۱۳۸۰٫

مقدمه

حقوق بشردوستانه یکى از مباحث مهم حقوق بین‌الملل است که به حمایت از قربانیان جنگ و کاهش خشونت  پرداخته و بدون توجه به علت جنگ و قانونی یا غیرقانونی بودن و صرف نظر از اینکه قربانیان متعلق به کدام یک از دو طرف درگیری هستند ،‌از آنها حمایت می کند. مقررات حقوق بشردوستانه ، از خشونت بی اندازه در جنگها جلوگیری کرده و حق دولتها را در انتخاب سلاح ها و روشهای جنگی محدود می نماید ، به همین دلیل آنرا حقوق در جنگ یا حقوق جنگ هم می نامند.

حقوق بشر دوستانه مورد تأکید ادیان آسمانى بخصوص دین مبین اسلام می باشد. اسلام در زمان بروز جنگ قانون گسترده ای را بر پایه عدل، رحمت و رعایت حقوق انسانی تدوین نموده است و از غیر نظامیان و افراد خاص همچون ، زنان ، کودکان وسالخوردگان حمایت می نماید و کشتار آنان را نهى می فرماید. برای بیماران، مجروحان، نابینایان و افراد افلیج نیز مصونیت قائل شده و درباره حقوق اسیران، توصیه‌هاى فراوانی را ایراد نموده است.

مبحث اول –  اصول اولیه حقوق بشر دوستانه در اسلام

دسته ایی از موارد رعایت اصول نسانی وجود دارد که گریز از آن در حق انسانها تخلف محسوب شده و نمی توان به سادگی از آن چشم پوشی کرد این موارد اصول اولیه حقوق بشر دوستانه است که دین مبین اسلام همواره علاوه بر آنکه خود آنها را رعایت می نماید به سایرین هم توصیه می نماید که در این مبحث طی چند گفتار ابعاد آنرا بررسی می نماییم.

گفتار اول- رعایت حقوق بشر دوستانه در مخاصمات

قبل از آنکه وارد مقوله حقوق بشر دوستانه در اسلام شویم و ویژگیهای آن را بررسی نماییم باید اذعان داشت که،نظام حقوقی اسلام دو ستون اصلی دارد که مشابه دیگر نظامهای حقوقی معاصر نیستند، اول اینکه نظام حقوقی اسلامی ماهیتا نظامی این جهانی یا دنیوی نیست، بلکه دارای منشاء الهی و مقدس است و عبارت است از اعمال ایمان اسلامی به نحوی مشخص در مورد روابط انسانی.اسلام نه تنها یکی از ادیان، بلکه مجموعه قواعدی حاکم بر رفتار مؤمنین و شکل دهنده روابط آنان در جامعه است.در اسلام، ایمان دینی و نظم حقوقی، کل تجزیه ناپذیری درست می‏کنند که در آن، ایمان منشاء و مصدر و نظم حقوقی مکمل آن است.

دوم اینکه نظام حقوقی اسلامی برخلاف اغلب نظامهای حقوقی معاصر که شامل حقوق خصوصی و عمومی می‏باشند، به شاخه‏های جداگانه تقسیم نمی‏گردد. قواعد آن از قرآن گرفته شده و مقوم کلیتی خطاب به هر شخصی در هر زمان و مکان می‏باشد:قواعدی است دارای منشاء الهی برای افراد از حیث فرد بودن و نیز برای اجتماعات و جوامع به هر شکل و نوع و دارای هر ساختاری که باشند.خداوند از طریق پیامبر خود، انسان را به طور کلی و بدون تمایز مخاطب قرار می‏دهد و قواعدی را جهت اداره و تنظیم رفتار وی در جامعه و هدایت او در زمینه اعتقادات و ایمان مقرر می‏دارد.[۱]

[۱]– محقق داماد، سید مصطفی، مفهوم اسلامی حقوق بشر دوستانه،مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی،دانشگاه تهران ، مهر ۱۳۷۲ – شماره ۲۹،ص۲۱۹

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .