عنوان

مقاله نقش خانواده و مدرسه در مهارتهای اجتماعی کودکان

تعداد صفحات: ۴۳

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

جریان  اجتماعی شدن کودکان از همان لحظه ی اول تولد که  لباس برتنشان می کنند و درگهواره قرار می دهند و یا در مقابل گریه ی او واکنش معینی نشان می دهند، آغاز می شود. در این فرایند برخی از افراد و گروهها نقش کلیدی دارند. پدر و مادر، برادر و خواهر، مربیان و معلمان که بخش زیادی از وقت خود را برای ارائه ی ارزش ها و جهت دادن به رفتار کودکان صرف می کنند، سازمان مدرسه، مسجد، نهادهای دولتی و غیر دولتی که وظیفه انتقال فرهنگ را بر عهده دارند، همچنین وسایل ارتباط جمعی به ویژه تلویزیون، نیروهای قدرتمندی در شکل دادن به نگرش ها و خواسته ها و رفتارهای کودکان هستند. ازمیان عوامل مذکور شاید بتوان مهمترین عوامل را فرهنگ، خانواده و نهادهای اجتماعی دانست(کارتلیج و میلبرن، ۱۳۷۲).

اگر چه جریان اجتماعی شدن ازجانب فرهنگ، خانواده و نهادهای اجتماعی بر کودکان و نوجوانان به طور مداوم اعمال می شود، خود آنها نیز با رفتارهایشان به صورت طبیعی، یا مخالفت ها و مقاومت هایی که می نمایند بر دیگران اثر می گذارند. به عبارتی جریان اجتماعی شدن ارتباط متقابل است و بالاخره برای کودکی که می خواهد بدون مانع و زحمت خواسته هایش را ارضاء کند، برخی از این جریانات رنج آور است.

ارزیابی مهارت های اجتماعی دانش آموزان در سال های اخیر مورد توجه متخصصان روانشناسی و تعلیم و تربیت بوده است از این رو پژوهش های متعددی در زمینه تأثیر مهارت های اجتماعی بر تطابق و سازگاری آتی کودک انجام شده است. دانش آموزانی که مهارت اجتماعی کافی کسب کرده اند در ایجاد رابطه با همسالان و یادگیری در محیط آموزشی موفق تر از دانش آموزانی هستند که فاقد این مهارت ها می باشند.

بنابراین آموزش مهارت های اجتماعی به دانش آموزان و این که چگونه و با چه کیفیتی در جمع حضور یابند و رفتارهای متناسب و مقبول از خود بروز دهند، ضرورت دارد. اکتساب مهارت های اجتماعی، محور اصلی رشد اجتماعی، شکل گیری روابط اجتماعی، کیفیت تعامل های اجتماعی، سازگاری اجتماعی و حتی سلامت روان فرد به شمار می آید.

کسب مهارت های اجتماعی کودکان بخشی از اجتماعی شدن آنان است؛ در فرایند اجتماعی شدن، هنجارها، مهارت ها، ارزش ها، نگرش ها و رفتار فرد شکل می گیرد، تا به نحو مناسب و مطلوبی نقش کنونی یا آتی خود را در جامعه ایفا کند.

واژه های کلیدی: مهارتهای اجتماعی، خانواده، مدرسه، روش‌های تدریس مهارت‌های اجتماعی

فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۷
مفهوم مهارت های اجتماعی ۹
ویژگی های رفتاراجتماعی ۱۳
عوامل مؤثر در اجتماعی شدن ۱۴
۱-خانواده ۱۴
۲-گروه همسالان ۱۵
۳-نقش ” خود” در اجتماعی شدن ۱۶
۴-نقش دیگران مهم و تعمیم یافته در اجتماعی شدن ۱۶
۵-نقش مدرسه در اجتماعی شدن ۱۷
مهارت های اجتماعی پایه ۱۸
مراحل آماده سازی مهارت های اجتماعی ۱۹
اجزاء تشکیل دهنده مهارت های اجتماعی ۲۰
خصوصیات افراد دارای مهارت های اجتماعی ۲۱
علل نقص در مهارت‌های اجتماعی ۲۲
روش های آموزش مهارت های اجتماعی ۲۲
رویکرد جدید در تدریس مهارت‌های اجتماعی ۲۳
برخی از مهارت‌های اجتماعی لازم برای زندگی ۲۶
نظر قرآن در مورد اجتماعی بودن انسان ۲۸
پیشینه تحقیق ۳۱
تحقیقات داخلی ۳۱
تحقیقات خارجی ۳۳
نتیجه گیری ۳۵
منابع و مأخذ: ۳۸

منابع:

قلی زاده، آذر وامینی، اعظم، (۱۳۸۱)، بررسی رابطه مشارکت دانش آموزان دختر دبیرستان های خمینی شهر در فعالیت های اجتماعی با پیشرفت تحصیلی، ویژگی های جمعیت شناختی و رشد اجتماعی آن ها در سال تحصیلی ۸۰-۱۳۷۹، نشریه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربرد، شماره۱۳و۱۴، ۱۰۳-۱۲۰٫

گیدنز، آنتونی، (۱۳۸۷)، جامعه شناسی، (ترجمه، منوچهر صبوری)، تهران: نشر نی .

گرث، هانس وسی رایت، میلز، (۱۳۸۶)، منش فرد و ساختار اجتماعی، (ترجمه، اکبر افسری)، تهران: نشر آگه.

گلاب‌زاده، سیدمحمدعلی، (۱۳۸۵)، پژوهش تحلیلی در زمینه‌ی اُفت تحصیلی، چهارمین دوره‌ی مقاله‌نویسی علمی،  اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.

لیوارجانی، شعله وغفاری، سارا،(۱۳۹۰)، بررسی رابطه هوش هیجانی و مهارتهای اجتماعی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع دوم متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی ۸۹-۱۳۸۸، نشریه علوم تربیتی، شماره۹، ۷۱-۸۸٫

لطف آبادی، حسین، (۱۳۸۰)، روان شناسی رشد(۲)، تهران: نشر سمت.

لواسانی، مسعود، کیوان زاده، محمد ,کیوان زاده، هدیه، (۱۳۸۶)، رابطه ویژگی های فردی، تحصیلی و خانوادگی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی شهر تهران، نشریه روانشناسی و علوم تربیتی(دانشگاه تهران)، شماره۷۴، ۹۹-۱۲۴٫

مهرابی زاده هنرمند، مهناز، تقوی، فرخنده  وعطاری، یوسف علی، (۱۳۸۸)، تأثیر آموزش جرأت ورزی بر مهارت های اجتماعی، اضطراب اجتماعی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر، نشریه علوم رفتاری، شماره۷، ۵۹-۶۴٫

اخلاقی، فرشاد، (۱۳۷۸)، بررسی و مقایسه بین علاقه‌ی تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان و دانشجویان، پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشکده‌ی علوم تربیتی دانشگاه تربیت معلم.

صغری، فاطمه، (۱۳۷۰)، الگوی اجتماعی زن مسلمان در جامعه ی اسلامی، تهران: مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی.

مقدمه

انسان موجودی اجتماعی است و به همین دلیل ازلحظه تولد تا آخرعمردراجتماع به سر می برد ودائما درتعامل با انسان های دیگر می باشد. اودریافته است که درجمع بودن می تواند مشکلات اورا مرتفع نماید وبه همین منظورهمواره یادمی گیرد که چگونه بایستی درجمع زندگی کندونیازهای خودرا ارضا نماید. بنابراین لزوم آموزش مهارت های اجتماعی درزندگی فرد مطرح می شود. این که چگونه و با چه کیفیتی درجمع حضور یابد و رفتارهای گروهی مناسب ازخود نشان دهد. موضوع مهارت های اجتماعی کودکان بخشی از مسئله اجتماعی شدن آن هاست (سلیمانی و همکاران،۱۳۸۸).

از بین تمامی سازمان هایی که نقش کلیدی در اجتماعی کردن افراد دارند، مدرسه اولین جایگاه رسمی تجربه اجتماعی کودکان است و در این زمینه نقش تعیین کننده دارد. اجتماعی شدن فرایندی است که در آن هنجارها، مهارت ها، انگیزه ها، نگرش ها و رفتارهای فرد شکل می گیرد تا ایفای نقش کنونی یا آتی او در جامعه مناسب و مطلوب شناخته شود. در این فرایند، اکتساب و به کارگیری مهارت های اجتماعی و چگونگی برقراری ارتباط و تعامل با دیگران، یکی از مؤلفه های اصلی رشد اجتماعی بخصوص در بین کودکان و نوجوانان محسوب می شود. بنا به تعریف، مهارت های اجتماعی به رفتارهای آموخته شده و مقبول جامعه اطلاق می شود، رفتارهایی که شخص می تواند با دیگران به نحوی ارتباط متقابل برقرار کند که به بروز پاسخ های مثبت و پرهیز از پاسخ های منفی بینجامد (ابطحی و ندری،۱۳۹۰).

مهارت های اجتماعی، مجموعه توانمندی هایی است که موجب موفقیت در زندگی اجتماعی فرد می شود. هر فرد برای زندگی موفق در یک جامعه، علاوه بر مهارت های فردی به مهارت های دیگری نیاز داردکه از آن به نام مهارت های اجتماعی یاد می کنند. مهارت اجتماعی به مجموعه رفتارهای فراگرفته قابل قبولی گفته می شود که فرد را قادر می سازد با دیگران رابطه مؤثر داشته و از عکس العمل های نامعقول اجتماعی خودداری کند (ماتسون وبویسجولی[۱]،۲۰۰۸؛ به نقل ازپورمختار،۱۳۹۲).

فقدان مهارت های اجتماعی موجب چالش های اخلاقی برای افراد می شود. رشد اخلاقی حاصل تعامل بین طبیعت و تربیت است. اخلاق در نتیجه تعامل عواملی مانند نظرات والدین، روش های

انضباطی و همچنین انتخاب ها و اختیارات خود کودکان شکل می گیرد. کودک از تجارب اولیه خود برای تشخیص درست از غلط بهره می گیرد. در عین حال هنگامی که نیاز به تربیت و پرورش دارند، والدین به طور متعادل نیازهایشان را برآورده می سازند، بدین ترتیب یاد می گیرند در زندگی مقررات را بپذیرند و یاس ها را تحمل کنند. دوست داشتن افراطی و برآوردن نیازها صرف نظر از خواسته ها و نیازهای کودک، او را لوس می کند. این سبب می شود کودکان در اولین مراحل رشد اخلاقی بر اساس فردگرایی خودخواهانه مغرور شوند. این مساله برای کودکان دو ساله خوب است، برای شش ساله ها قابل تحمل و در ۱۲ ساله ها و یا سنین بالاتر مضر است (مختاری پور وسیادت،۱۳۸۷).

از طرف دیگر، ناتوانی در مهارت های اجتماعی می­تواند تقریباً تمام جنبه­های زندگی یک دانش­آموز را تحت تأثیر قرار دهد، زیرا موجب کاهش حساسیت وی نسبت به مردم و درک ضعیف او از موقعیت های اجتماعی می­گردد. اختلال در مهارت های اجتماعی شاید فلج­کننده­ترین مشکلی باشد که می­تواند یک دانش­آموز به آن دچار شود. در ادبیات روان­شناسی و تعلیم و تربیت، مشکل اجتماعی را به عنوان یک ناتوانی مجزا، اولیه و جدای از مشکلات آموزش مورد توجه قرار می­دهند، ولی شکست در یادگیری و عملکرد تحصیلی، خود می­تواند موجب بروز مشکلات اجتماعی و عاطفی ثانویه گردد. بطور کلی مشکل اجتماعی در ناکارآمدی تحصیلی می­تواند بسیار مؤثر باشد (لرنر^[۲]،۲۰۰۷؛به نقل ازشفیع نادری،۱۳۹۰).

مفهوم مهارت های اجتماعی

مهارت‌های اجتماعی[۳] رفتارهایی هستند که به مردم برای کنش متقابل با دیگران کمک می‌کنند. در مدرسه، کنش متقابل ممکن است با هم‌کلاسی‌ها، معلمان و سایر کارکنان مدرسه باشد. در مراحل بعدی زندگی، این کنش متقابل با همکاران، سرپرستان، دوستان و افراد دیگری برقرار می‌شود که شخص ملاقات می‌کند(رندی ومیشل[۴]،۲۰۰۸: ۲).

اگرچه تعاریف زیادی برای مهارت‌های اجتماعی ارائه شده، اغلب صاحب‌نظران عقیده دارند که مهارت‌های اجتماعی هفت ویژگی دارند:

ابتدا از طریق یادگیری (برای مثال، مشاهده، الگوسازی، تمرین و بازخورد) کسب می‌شوند.

شامل رفتارهای غیرکلامی و کلامی مجزا و خاصی هستند.

عاطفه و رفتار مناسب را نیز دربرمی‌گیرند.

از طریق تقویت اجتماعی ارتقا می‌یابند.

شامل تعامل با محیط و همراه با واکنش‌های مناسب می‌شوند.

انجام آن‌ها از ویژگی‌های محیطی تأثیر می‌پذیرد.

بنابراین، مهارت‌های اجتماعی رفتارهایی هستند که آموخته می‌شوند و بر روابط با همسالان و بزرگسالان تأثیر می‌گذارند. معمولاً مهارت‌های اجتماعی را به عنوان صفات شخصیتی عمومی در نظر نمی‌گیرند و آن‌ها را رفتارهای خاص موقعیتی و مجزایی می‌دانند که سن، جنس، وضعیت اجتماعی و تعامل با دیگران، بر آن‌ها تأثیر می‌گذارند(سلیمانی،۱۳۹۰: ۳۵).

[۱]-Matson& Boisjoli

[۲]-Lerner

[۳]-Social Skills

[۴]-Randy & michelle

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .