عنوان

مقاله نقش رهبری تحولی در پیشبرد سازمان به سمت سازمان یادگیرنده

تعداد صفحات: ۴۶

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

در عصر حاضر که عصر دانایی نامیده می شود، سازمانها شاهد محیط هایی هستند که روز به روز پویاتر و چالش برانگیزتر می شوند. تغییر و تحول جزء جدایی ناپذیر دنیای امروزی است، به عبارت دیگر تنها جزء ثابت، تغییر است. به زودی و در آینده ای نه چندان دور، هیچ سازمانی یافت نخواهد شد که که بدون آموختن و یادگیری بتواند لحظه ای دوام داشته باشد. آینده  متعلق به سازمانهایی خواهد بود که بتوانند بیاموزند و از تمامی شیوه هایی یادگیری به بهترین وجه بهره گیرند. زیرا دنیا در حال تغییر و دگرگونی پرشتابی است و هیچ نیرویی قادر نیست مانع این تغییر و تحول شود و سازمانی شانس ماندگاری دارد که بتواند خود را پیوسته با تغییرهای محیطی پیرامون خود را پیوسته با تغییرهای محیطی پیرامون خود وفق دهد، و این امر بدون یادگیری ممکن نیست. همانطور که گاروین نیز بیان می کند : «بهبود مداوم نیازمند تعهد برای یادگیری است». (گاروین،۱۹۹۴).

تغییرهای محیطی، سازمانهای را وادار ساخته تا پیوسته به منظور سازگاری با محیط خود، به دنبال بهترین راهکارها و رویه ها باشند و بدین ترتیب به مزیت رقابتی دست یابند و تنها راه چاره سازمانها در برابر تغییر و تحولات آینده این است که خود را تبدیل به سازمان یادگیرنده کنند (بنجانی، ۱۳۸۸ ). این سازمانها سازمانهایی هستند که به سمت دستیابی به ویژگی های سازمان یادگیرنده و شکل دادن ساختار سازمانی خود منطبق با ساختار سازمان یادگیرنده در حرکتند (یبحانی نژاد و دیگران، ۱۳۸۵). سازمان یادگیرنده با ایجاد ساختار گروه محور، تیم مدار و منعطف، امکان جریان یافتن یادگیری موثر و مفید را فراهم کرده که ثمره این یادگیری خلق دانش، افزایش آن و در نتیجه رشد، توسعه سازگاری بهتر و موفق تر با محیط متغیر خواهد بود (بجانی، ۱۳۸۸). از طرفی موفقیت هر سازمان در گرو چگونگی اعمال مدیریت و سبک رهبری مدیر است. سبک رهبری مدیران، نقش مهمی در تبدیل شدن یک سازمان به سازمان یادگیرنده ایفا می کند (امی[۱]، ۲۰۰۸) یافته ها نشان می دهند که سبک رهبری تحولی مدیران، در مقایسه با سایر سبک های  رهبری، ظرفیت های بسیاری را برای تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده در سازمان به وجود می آورد. (جیمز[۲]، ۲۰۰۳، ورا و کروزان[۳]، ۲۰۰۴، بس[۴]، ۲۰۰۰ ).

رهبران تحولی، یادگیری سازمانی را از طریق ارتقای تحریک ذهنی، انگیزش روحی و اعتماد به نفس در میان اعضای سازمان بالا می برند (آراگون و همکاران[۵]، ۲۰۰۷) و به یادگیرنده بودن سازمان کمک می کنند. به زعم برنز، رهبران تحولی، صاحب بینشی هستند که از طریق آن دیگران را برای انجام کارهای  استثنایی و روشن تر به چالش وا می دارند و منشا تغییرات تلقی می شوند(ساعتچی، ۱۳۸۴). رهبران تحولی امنیت روانی لازم برای بررسی خطاها و شکست ها و به بحث گذاشتن آن در سازمان خلق می کنند. (نمنیچ[۶]، و ورا، ۲۰۰۹). رهبران تحولی، کارکنان را در تنظیم اهداف درگیر می کنند، انزوای معلم را کاهش می دهند، از راهبردهای دموکراتیک برای حمایت از تغییرات فرهنگی استفاده می کنند، از طریق تعویض قدرت، رهبری را به اشتراک می گذارند و به طور فعال هنجارها و عقاید آموزشی را منتقل می کنند.

در عصر حاضر سازمان های آموزشی، در تعیین سرنوشت آتی جامعه نقش اساسی بر عهده دارند. این سازمانها باید به وسیله مدیران اداره شوند. چنانچه این افراد، به عنوان مدیران ستادی، فاقد صلاحیت و توانایی لازم برای اداره سازمان ها، و فاقد مهارت لازم برای ایجاد فرهنگ یادگیری مشارکتی در بین کارکنان باشند، مشکلات فراوانی بر این سازمانها و سرنوشت آتی جامعه وارد می آید. در چنین زمینه ای و با توجه به مرور پیشینه تحقیق، رهبری در سازمانهای آموزشی به لحاظ ملاحظات آموزشی و یادگیری باید مبتنی بر دیدگاه تحولی باشد (هاروی[۷]، ۱۹۹۵،به نقل از ساعتچی، ۱۳۸۴)

واژه های کلیدی:رهبری،رهبری تحول آفرین، شاخص های رهبری تحولی، سازمان سنتی، سازمان یادگیرنده،

 فهرست مطالب

چکیده ۴
مقدمه ۶
تاریخچه رهبری ۹
رهبری تحولی ۱۲
شاخص های رهبری تحولی ۱۸
نقش رهبری تحولی در سازمان های آموزشی ۲۰
نظریه سازمان یادگیرنده ۲۲
تفاوت سازمان یادگیرنده و یادگیری سازمانی ۲۳
اصول سازمان یاد گیرنده ۲۶
مشخصه های سازمان یادگیرنده ۳۱
ساختار ۳۱
سیستم های اطلاعاتی ۳۱
فعالیت های منابع انسانی ۳۲
فرهنگ سازمان ۳۲
رهبری ۳۲
ویژگی های سازمان یادگیرنده ۳۳
تفاوت سازمان های یادگیرنده با سازمان های سنتی ۳۴
چگونه رهبران تحولی به یادگیری سازمانی و پیشبرد سازمان به سمت سازمان یادگیرنده کمک می کنند؟ ۳۶
نتیجه گیری ۳۸
منابع ۴۰

 منابع

سنگه، پیتر. پنجمین فرمان. (۱۳۸۴). خلق سازمان یادگیرنده، ترجمه حافظ کمال هدایت، و محمد روشن، تهران : انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.

اکار، ویلیام. و براون، ویلیام. رهبری تحول آفرین در سازمانها: یک مدل متاثر، ترجمه صمد مطلبی اصل، ماهنامه تدبیر، سال هجدهم، شماره ۱۸۱

یوکل، گری. (۱۳۸۲). مدیریت و رهبری در سازمانها، ترجمه محمد ازگلی، قاسم قنبری، تهران: دانشگاه امام حسین، موسسه چاپ و انتشارات، ص ۲۵

جاودانی، محمد. (۱۳۸۱). بررسی رابطه رهبری تحول آفرین با تعهد سازمانی معلمان، دانشگاه شیراز، پایان نامه کارشناسی ارشد.

قدمگاهی، سید محمد، (۱۳۸۳). بررسی وضعیت مدارس شهر براساس ویژگی های سازمان یادگیرنده، پایان نامه کارشناسی ارشد، مشهد: دانشگاه فردوسی.

کامینگز، توماس جی؛ و ورلی، کریستوفر جی، (۱۳۸۵). تحول و توسعه سازمان، ترجمه کوروش برارپور، موسسه انتشارات فراز اندیش سبز.

حیدری، اسماعیل. (۱۳۸۸). سازمان یادگیرنده و بهره وری، ماهنامه مدیریت، سال بیستم، شماره ۱۴۹-۱۵۰، ص ۲۳

خائف، احمد علی.(۱۳۸۴). عسگری، غلامرضا، رهبری موثر، کلید طلایی موفقیت در سازمانهای یادگیرنده، چهارمین کنفرانس بین المللی مهندسی صنایع.

ساعتچی، محمود. و عزیز پور شوبی، علی اکبر، (۱۳۸۴). طراحی الگوهای رهبری اثر بخش دانشگاهی، دو ماهنامه علمی- پژوهشی دانشور رفتار، دانشگاه شاهد، سال ۱۲، شماره ۱۱٫

مقدمه

تغییر به عنوان یک امر اجتناب ناپذیر باید به منظور ایجاد تحولات سازنده و موثر در سازمان ها، به طور مداوم طراحی و مدیریت شود. در عصر حاضر سازمان ها به صورت فزاینده ای با محیط های پویا و در حال تغییر مواجهند. بنابراین، به منظور بقا و پویایی خود باید با تغییرات محیطی سازگار شوند به بیان دیگر با توجه به سرعت شتابنده تغییرات و تحولات علمی، تکنولوژیک، اجتماعی و فرهنگی در عصر حاضر، سازمان هایی موفق و کارآمد محسوب می شوند که علاوه بر هماهنگی با تحولات جامعه امروزی، بتوانند مسیر تغییرات و دگرگونی ها را نیز در آینده پیش بینی کرده و قادر باشند که این تغییرات را در جهت ایجاد تحولات مطلوب برای ساختن آینده ای بهتر هدایت کنند (مویدنیا، ۱۳۸۵). با توجه به محیط پویا و پیچیده امروز، بعید به نظر می رسد سازمان های سنتی سهمی در ساخت سازمان های آینده داشته باشند؛ در گذشته ای نه چندان دور سازمان ها در محیطی غیر پویا و با ثبات به سر می بردند؛ پیش بینی وقایع آینده تقریباً برایشان ممکن بود، مدیران می توانستند  در شرایط مطمئن، سازمان را مدیریت و برنامه ریزی کنند. اما به تدریج تغییرات مربوط به علم و فناوری، اقتصاد، فرهنگ و سیاست به سرعت سازمان ها را تحت تاثیر قرار داد، به طوری که ساختار سازمان های سنتی مناسب شرایط پیچیده و متغیر بازار جدید نبود و مدیریت شیوه های سنتی نمی تواند محتوی درون و برون سازمانی را بگشاید، پیش بینی نماید یا آن را کنترل کند. در آینده نزدیک، تنها سازمانی می تواند ادعای برتری کند که قادر باشد از قابلیت ها، تعهد و ظرفیت یادگیری افراد در تمامی سطوح سازمان به نحو احسن بهره برداری نماید (هدایت و روشن، ۱۳۸۴،۱۰) سازمان های یاد گیرنده از جمله چنین سازمان هایی هستند.

سازمان یادگیرنده دارای اصولی حیاتی است که آن را از سازمان های سنتی متمایز می کند. این اصول عبارتند از: توسعه تسلط فردی، الگوهای ذهنی، ایجاد دور نمای مشترک، یادگیری تیمی و تفکر سیستمی. هر کدام از این اصول جهتی حیاتی به ساخت سازمان می بخشد که قادر باشد براستی یاد بگیرد و بتواند به طور مستمر ظرفیت خود را برای دریافتن متعالی ترین تمایلات و آرزوها، گسترش دهد. سازمان های یاد گیرنده دارای مشخصه هایی است که نشان هنده مزیت آنان در برابر سازمان های سنتی است. ساختار این سازمان ها به گونه ای طراحی شده است که یادگیری سازمانی در آنها تسهیل شود. سیستم های اطلاعاتی در این سازمان ها، اطلاعات را جمع آوری و پردازش کرده که زیر بنای یادگیری سازمانی را فراهم می کند. فعالیت های منابع انسانی در این سازمان ها برای ارتقای یادگیری اعضا طراحی می شوند. سازمان یاد گیرنده فرهنگ های قوی دارند که از شفافیت، خلاقیت و کسب تجربه توسط اعضا حمایت می کند.

سازمان های یاد گیرنده برای رسیدن به اهداف خود به طور مستمر دانش های جدید را ایجاد کرده، به دست می آورند، منتشر می کنند و در نهایت براساس دانش و بینش جدید به دست آمده، رفتارهای خود را تغییر می دهند. همه این امور در سازمان، تحت تاثیر سبک رهبری قرار دارد. به عبارت دیگر، موفقیت هر سازمان در گرو چگونگی اعمال سبک رهبری مدیر است. شکی نیست که رهبری از طریق نفوذ در سلوک و رفتار پیروان می تواند در بهبود مستمر و آفریدن، ایجاد و نگهداشت دگرگونی پیوسته در سازمان ها و در نتیجه زمینه سازی و تسریع تغییرات سازمانی موثر باشد. این حقیقت که تغییرات یکسره ادامه دارند، چشم اندازهای رهبری و نقش رهبر را دگرگون کرده است. به این ترتیب تغییر مداوم در تعریف و کارکردهای رهبری امر قابل انتظاری است. نورتهوس[۱] (۲۰۰۱) تعریف ساده ای از رهبری را پیشنهاد می کند. به اعتقاد وی رهبری فرآیندی است که کمک می کند تا افراد برای دستیابی اثر بخش تر به اهداف مشترک سازمان، به صورت گروهی فعالیت کنند. (نورتهوس، ۲۰۰۱،۳).

تاریخچه رهبری

رهبری موضوعی است که از دیرباز نظر محققان و عامه مردم را به خود جلب کرده است. در طول سالها، رهبری به شیوه های گوناگونی تعریف شده است، اما با این وجود، تعریف واحدی از رهبری در بین صاحب نظران مختلف وجود ندارد(بس[۱]، ۱۹۹۰) یوکل[۲] (۲۰۰۲) معتقد است که تعریف رهبری اختیاری و شخصی است. بعضی از تعاریف نسبت به دیگر تعاریف، مفید تر است اما تعریف «صحیحی» وجود ندارد(بوش و میددلوود[۳]، ۲۰۰۵، ۳).

رهبری را در قالب ویژگی های فردی، رفتار، نفوذ بر افراد، الگوهای تعاملی، ارتباطات نقش، اشتغال جایگاه مدیریتی و تصور دیگران در مورد قانونی بودن تاثیر و نفوذ رهبر، تعریف کرده اند (از گلی و قنبری، ۱۳۸۲). اکثر تعاریف بازتاب این فرض است که رهبری متضمن فرایند نفوذ اجتماعی است که از طریق آن، یک یک شخص برای ساختار دادن به فعالیت ها و ارتباطات در گروه یا سازمان، بر دیگر افراد، نفوذ عمدی اعمال می کند (همان: ۲۵) هاوس[۴] و همکاران (۱۹۹۹) تعریف ساده ای از رهبری را پیشنهاد می کنند. به اعتقاد آنان رهبری عبارتند از توانایی نفوذ، برانگیختن و توانا ساختن برای پذیرش نقشی در اثر بخشی سازمان. از دیدگاه تری[۵] (۱۹۶۰) رهبری، اعمال نفوذ بر مردم به نحوی که مشتاقانه برای هدف های گروه فعالیت کنند، می باشد. لاک[۶] (۱۹۹۱) نیز بیان می دارد که رهبری فرایند ترغیب دیگران به اقدام در جهت هدفی مشترک می باشد (لاک، ۱۹۹۱). رهبری بسته به سلیقه های روش شناختی محققان و مفهوم رهبری برای آنان به شیوه های متفاوتی مطالعه شده است. اکثر تحقیقات رهبری را می توان در یکی از رویکردهای ۱-صفات شخصی، ۲- رویکرد رفتاری و ۳- رویکرد اقتضایی طبقه بندی کرد.

یکی از نخستین رویکردهای مطالعاتی در رهبری، رویکرد صفات شخصی است که بر خصوصیات شخصی رهبران تاکید دارد. شالوده این فرض این است که برخی افراد، رهبران ذاتی هستند که از ویژگی های خاصی مانند انرژی خستگی ناپذیر، شهرت نافذ، آینده نگری و… برخوردارند. صدها مطالعه در این رابطه در قرن بیست میلادی و در دهه های سی و چهل انجام شد تا این کیفیت های پیچیده را کشف کند. اما این تلاش تحقیقی انبوه، در یافتن ویژگی هایی که موفقیت در رهبری را تضمین کند، با شکست روبرو شد.

[۱] -Bass

[۲] – Yukl

[۳] -Bush & Middlewood

[۴] -House

[۵] -Terry

[۶] – Lock

[۱] -Northouse

 [۱] -Amy

[۲] – Jams

[۳]– Vera & Crossan

[۴] – Bass

[۵] – Aragon

[۶] – Nemanich & Vera

[۷] – Harvey

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .