عنوان

مقاله ویژگیهای دعوای رفع تصرف عدوانی

تعداد صفحات: ۶۰

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

تصرف عدوانی از لحاظ لغوی به ید غیر قانونی تعبیر میگردد و به معنای اخص که موضوع دعوای رفع تصرف عدوانی است تصرفی است که بدون رضایت مالک مال غیر منقول از طرف کسی صورت گرفته باشد.[۱]

به موجب ماده ی ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی دادگاههای عمومی و انقلاب دعوای تصرف عدوانی عبارت است از: « ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او مال غیر منقول را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می نماید».

مقاله حاضر در دو فصل به بررسی ویژگیهای دادرسی و اجرایی دعوای رفع تصرف عدوانی می پردازد. در فصل اول  ویژگیهای دادرسی دعوای رفع تصرف عدوانی در دو مبحث ، مبحث اول طرفین دعوا، صلاحیت دادگاه و قانون حاکم، مبحث دوم : تشریفات  خاص رسیدگی به دعوای رفع تصرف عدوانی خلاصه می شود. در فصل دوم ویژگیهای اجرایی دعوای رفع تصرف عدوانی در دو مبحث ، مبحث اول:اجرای حکم و مبحث دوم:تکلیف اقدامات صورت گرفته در ملک مورد تصرف عدوانی تشریح می شود.

واژه های کلیدی: دعوای رفع تصرف عدوانی، ویژگیهای دادرسی، ویژگیهای دادرسی، ویژگیهای اجرایی، طرفین دعوا،صلاحیت دادگاه و قانون حاکم

 فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۶
فصل اول:ویژگیهای دادرسی دعوای رفع تصرف عدوانی ۱۱
مبحث نخست:طرفین دعوا، صلاحیت دادگاه و قانون حاکم ۱۱
گفتار اول: طرفین دعوا ۱۱
بند یکم: خواهان دعوا رفع تصرف عدوانی ۱۱
بند دوم: خوانده دعوای رفع تصرف ۱۶
گفتار دوم : صلاحیت دادگاه ۱۸
بند اول:صلاحیت ذاتی ۱۹
بند دوم:صلاحیت محلی ۲۰
گفتار سوم : قانون حاکم ۲۰
مبحث دوم : تشریفات خاص رسیدگی به دعوای رفع تصرف عدوانی ۲۴
گفتار اول: اقامه دعوا و نحوه رسیدگی ۲۶
بند اول:لزوم تقدیم دادخواست ۲۶
بند دوم:هزینه دادرسی ۲۸
بند سوم: نقش سند به عنوان ادله اثبات دعوای رفع تصرف ۲۹
بند چهارم: ورود وجلب شخص ثالث ۳۱
بند پنجم: دستور موقت ۳۳
گفتار دوم: قابلیت اعتراض به رأی تصرف عدوانی ۳۶
بند اول: اعتراض شخص ثالث ۳۶
بند دوم: اعاده دادرسی ۳۸
بند سوم: فرجامخواهی ۴۰
فصل دوم:ویژگیهای اجرایی دعوای رفع تصرف عدوانی ۴۱
مبحث اول:اجرای حکم ۴۱
گفتار اول:امکان اجرای موقت حکم ۴۱
گفتار دوم:اجرای حکم غیابی ۴۲
گفتار سوم:شرایط لازم جهت اجرا ۴۳
بند اول:عدم ضرورت ابلاغ رأی برای اجرا ۴۳
بند دوم:اجرا بدون صدور اجراییه ۴۴
بند سوم:اجرای رأی علیه ثالث ۴۴
گفتار چهارم:ضمانت اجرای تصرف عدوانی مجدد بعد از اجرا ۴۶
مبحث دوم:تکلیف اقدامات صورت گرفته در ملک مورد تصرف عدوانی ۴۷
گفتار اول:تکلیف ابنیه احداثی و اشجار غرس شده ۴۷
بند اول: تکلیف ابنیه احداثی و اشجار غرس شده در ارتباط با دعوای مالکیت ۴۸
بند دوم:تکلیف ابنیه و اشجار در ارتباط با شکایت از حکم ۴۸
گفتار دوم:تکلیف زراعت و آثار تخریبی ۵۱
بند اول:زراعت ۵۲
الف:معدوم کردن زراعت ۵۳
ب:اجرت المثل ایام تصرف ۵۴
بند دوم:آثار تخریبی ۵۵
نتیجه گیری ۵۶
منابع و مؤاخذ ۵۸

 منابع

شمس،عبدالله،آیین دادرسی مدنی،جلد اول،چاپ نوزدهم،انتشارات دراک،تهران،۱۳۸۷

مجموعه نشست های قضایی مسایل آیین دادرسی کیفری،جلد اول،انتشارات جنگل،۱۳۹۲

طیرانیان،غلامرضا،دعاوی تصرف،چاپ دوم،انتشارات گنج دانش،تهران،۱۳۸۱

معاونت آموزش قوه قضاییه،رویه قضایی ایران در ارتباط با دادگاههای عمومی حقوقی،شماره ۲۱،چاپ اول،انتشارات جنگل،تهران،۱۳۸۷

جعفری لنکرودی،محمد جعفر،ترمینولوژی حقوق،جلد۴،چاپ اول،انتشارات گنج دانش،تهران،۱۳۷۸

——————-،حقوق اموال،انتشارات گنج دانش،تهران،۱۳۷۳

——————–،دانشنامه حقوقی،جلد اول،انتشارات امیر کبیر،تهران،۱۳۷۲

——————–،فرهنگ عناصر شناسی حقوق مدنی و جزا،چاپ اول،انتشارات گنج دانش،تهران،۱۳۸۱

——————–،محشی قانون مدنی،انتشارات گنج دانش،تهران،۱۳۷۹

کاتوزیان،ناصر،اعتبار امر قضاوت شده در دعاوی مدنی،چاپ هفتم،نشر میزان،تهران،۱۳۸۶

———-،دوره مقدماتی حقوق مدنی،چاپ نوزدهم،نشر میزان،تهران،۱۳۸۶

محقق داماد،سید مصطفی،قواعد فقه،بخش مدنی(مالکیت و مسؤلیت)،مرکز نشر علوم اننسانی،تهران،۱۳۸

 مقدمه

تصرف عدوانی از لحاظ لغوی به ید غیر قانونی تعبیر میگردد و به معنای اخص که موضوع دعوای رفع تصرف عدوانی است تصرفی است که بدون رضایت مالک مال غیر منقول از طرف کسی صورت گرفته باشد.[۱]

به موجب ماده ی ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی دادگاههای عمومی و انقلاب دعوای تصرف عدوانی عبارت است از: « ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او مال غیر منقول را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می نماید».

این ماده عیناً تکرار ماده ۳۲۳ قانون آئین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ میباشد بنابراین برطبق این ماده :

اولاً : الزامی نیست که متصرف حتماً مالک باشد هر چند بعضی مواقع بعضی متصرفین مالک هستند. روح نصوص مربوط به دعاوی تصرف و مدلول مواد ۱۷۰ و ۱۷۱ ق.ج. به روشنی عدم لزوم مالکانه بودن عنوان تصرف را افاده می نمایند.

ثانیاً : دیگری بدون رضایت متصرف سابق مالی را از تصرف او خارج ، لذا اگر مال با رضایت متصرف سابق از تصرف او خارج شده باشد و به تصرف دیگری درآید سپس متصرف سابق از رضایت خویش پشیمان شده و عدول نماید عنوان تصرف عدوانی بر فعل متصرف لاحق صادق نخواهد بود. همچنین اگر شخصی ملک خود را برای مدتی رها کند به نحوی که هیچ تصرفی بر آن نداشته باشد و شخص دیگری در این مدت ملک را تصرف نماید حتی اگر متصرف سلبق بر این تصرفات رضایتی نداشته باشد اقدام متصرف مشمول تعریف نخواهد بود زیرا متصرف فعلی مال را از تصرف متصرف سابق خارج نکرده بلکه ملکی که قبلاً از تصرف وی خارج شده بوده را تصرف کرده است.بنابر این لازمه صدق تعریف بر اقدام متصرف آن است که عمل او موجب خروج مال از تصرف متصرف سابق شده باشد.[۲]

ثالثاً :در این تعریف  مال تصرف شده باید غیر منقول باشد چنانچه منقول باشد خارج از موضوع این ماده و این قانون  است. البته تفاوتی نمی نماید که متصرف مال غیرمنقول ، آن را انفرادا یا مشترکا در تصرف داشته باشد.بنابر این اگر شخصی به صورت عدوانی اتومبیل یا مال منقول دیگری را از تصرف متصرف آن خارج و خود متصرف شود مشمول تعریف این ماده نخواهد بود.

ماده ۱ قانون اصلاح جلوگیری از تصرف عدوانی مصوب ۱۳۵۲مقرر میدارد «: در هر مورد که کسی برای خارج کردن مال منقول از تصرف متصرف بدون رضایت او اقدام کند و یا مزاحم استفاده متصرف گردد مأمورین‌شهربانی و ژاندارمری هر یک درحوزه استحفاظی خود مکلفند به درخواست شاکی از مزاحمت و اقداماتی که برای تصرف عدوانی می‌شود جلوگیری ‌نمایند اگرچه عمل مزبور به استناد ادعای حقی نسبت به آن مال باشد.» این ماده اموال منقول را هم مشمول دعوای تصرف عدوانی دانسته است که نظرات مختلفی در خصوص قانون حاکم و نسخ یا عدم نسخ قوانین موجود از طرف حقوقدانان مطرح گردیده که در جای خود توضیح داده خواهد شد .نتیجه اینکه اگر کسی در شرف تصرف مال منقول دیگری باشد میتواند از ماده ۱قانون اصلاح قانون جلوگیری از تصرف عدوانی استفاده کند.

فصل اول:ویژگیهای دادرسی دعوای رفع تصرف عدوانی

دعوای رفع تصرف عدوانی دارای احکام و شرایط خاصی از لحاظ نحوه رسیدگی ،صدور حکم و اجرای آن میباشد که این دعوا را از سایر دعاوی متمایز میسازد که به تفکیک به شرح آنها خواهم پرداخت.

مبحث نخست:طرفین دعوا، صلاحیت دادگاه و قانون حاکم

در این مبحث به بررسی طرفین دعوای رفع تصرف عدوانی ، دادگاه صالح به رسیدگی و قوانین حاکم بر این دعوا پرداخته میشود.

گفتار اول: طرفین دعوا

بند یکم: خواهان دعوا رفع تصرف عدوانی

طبق مقررات آیین دادرسی مدنی، دعوا را شخص خواهان (اصالتاً) یا قائم مقام یا نماینده او که ممکن است حسب مورد، نماینده قانونی، قضایی یا قراردادی باشد، اقامه می‌کند؛ در غیر این صورت بر طبق ماده ۲ ق.آ.د.م دادگاه به دعوا رسیدگی نخواهد کرد.[۱] یکی از شرایط اقامه دعوا این است که خواهان، دارای سمت قانونی باشد(بند ۵ ماده ۸۴ ق.آد.م) [۲]بنابراین طبق این قاعده، در دعوای تصرف عدوانی نیز خواهان(که لزوماً مالک نیست) ، باید کسی باشد که دارای سبق تصرف باشد، اما قانون گذار به دلیل وجود مصالح خاصی در ماده ۱۷۰ ق.آ.د.م از این قاعده عدول نموده است. این ماده مقرر می‌دارد:«مستأجر، مباشر، خادم کارگر و به طور کلی اشخاصی که ملکی را از طرفی دیگری متصرف باشند می‌توانند به قائم مقامی مالک، برابر مقررات بالا شکایت کنند.»

[۱] – ماده ۲ قانون آیین دادرسی مدنی:هیچ دادگاهی نمیتواند به دعوایی رسیدگی کند،مگر اینکه شخص یا اشخاص ذینفع یاوکیل یا قام مقام یا نماینده قانونی آنها رسیدگی به دعوا را برابر قانون درخواست نموده باشند.

[۲] – ماده ۸۴ق.آ.د.م:در موارد زیر خوانده میتواند ضمن پاسخ نسبت به ماهیت دعوا ایراد کند…………..بند ۵:کسی که به عنوان نمایندگی اقامه دعوا کرده از قبیل وکالت،ولایت یا قیومیت و سمت او محرز نباشد.

[۱]– محمد جعفرجعفری لنگرودی، محشی قانون مدنی ،ماده ۴۶۳، انتشارات گنج دانش ،تهران ،۱۳۷۹،ص ۱۵۶

[۲] – علی مهاجری،مبسوط در آیین دادرسی مدنی،انتشارات فکر سازان،چاپ سوم،تهران،۱۳۹۱،ص۱۸۶

[۱]– محمد جعفرجعفری لنگرودی، محشی قانون مدنی ،ماده ۴۶۳، انتشارات گنج دانش ،تهران ،۱۳۷۹،ص ۱۵۶

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .