عنوان

مقاله گروه درمانی وجودگرا و اثربخشی آن بر امید به زندگی

تعداد صفحات: ۴۸

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

روان درمانی وجودی که رویکردی فلسفی درباره مردم و وجودشان دارد به موضوعات و مضامین مهم زندگی می پردازد.روان درمانی وجودی عمدتا نوعی نگرش نسبت به برخی مضامین محسوب می شود تا یک رشته فنون و روش ها. این مضامین عبارتند از: مرگ و زندگی، آزادی، مسئولیت پذیری در قبال خود و دیگران، معنایابی و کنارآمدن با بی معنایی. روان درمانی وجودی بیش از درمان های دیگر به آگاهی انسان ها در مورد خودشان می پردازد و آنان را وا- می دارد آن سوی مشکلات و وقایع را ببینند. انسان ها جدای از دیگران وجود ندارند، در نتیجه برقراری روابط صادقانه و صمیمی با دیگران دردرمان وجودی خیلی مهم است(شارف،۲۰۰۰ [۱] ترجمه فیروزبخت،۱۳۸۱) .

تفکر وجودی به این امر اشاره دارد که تفاوت واقعی انسان ها با سایر موجودات در این است که انسان ها ظرفیت و توانایی  لازم برای خود رهبری و ارائه رفتارهای آگاهانه و ارادی را در اختیار دارند. به همین سبب لازم نیست که افراد مانند اشیائی منفعل قربانی فشارهای اجتماعی، محرک های محیطی و نیازهای خود باشند(کوری، ۱۹۹۵ ترجمه شفیع آبادی و حسینی،۱۳۸۵).

شاید فیلسوفی که بیشترین تاثیر را در پیدایش درمان وجودی داشته است مارتین هایدگر[۲] باشد.کتاب بودن وزمان[۳] هایدگر نقش مهمی در درمان وجودی دارد چون روی آگاهی بر زمان یا به قول خودش دیزاین[۴]تاکید دارد که معنایش « بودن در این دنیا» است. منظور از دیزاین، رسیدن به سطوح بالای هشیاری و بی نظیری است که با بررسی خود، دیگران و دنیا به دست می آید(شارف، ۲۰۰۰ ترجمه فیروزبخت،۱۳۸۱).

لودینک بیسوانگر[۵]، مدارد باس[۶]و  ویکتورفرانکل با الهام از فلسفه وجودی جزء اولین طرفداران روان پزشکی وجودی بوده اند. البته آن ها درنوشته های خود نظریه ای دقیق و مشخص در باب روان درمانی ارائه نداده اند. حتی باس می نویسد« امیدوارم روان شناسی وجودی هرگز صاحب نظریه به معنای نوین علوم طبیعی نشود» دغدغه این افراد بیشتر معنای وجود و تاثیرات جانبی آن ها بوده است(هال و لیندزی[۷]،۱۹۸۵).

رویکرد وجودی دیدگاه جبرگرایانه از ماهیت بشر، که به وسیله روان کاوی سنتی و رفتارگرایی رادیکال مورد حمایت واقع می شود را رد می کند. روان کاوی عواملی مانند نیروهای ناخودآگاه، سایق های غیر منطقی و رویدادهای سرکوب شده گذشته را مانع بروز آزادی  می داند. در عین حال بر آزادی ما جهت ساختن اوضاع و شرایط تاکید می کنند. این رویکرد بنا را بر این می گذارد که ما آزاد و مسئول انتخاب ها و اعمالمان هستیم. ما سازمان دهنده زندگی خود بوده و خطوط روشنی را برای آینده ی آن طراحی می کنیم. گفتار اساسی این رویکرد این است که ما قربانی اوضاع و شرایط نیستیم. یک هدف اصلی درمان این است که مراجعان را برای تامل کردن بر زندگی خود تشویق نمائیم، تا سلسله مراتب شان را بازشناسی کنند و بر اساس آن تصمیم گیری کنند. به محض این که مراجعان سلسله مراتب بازشناسی روش ها را بدون مقاومت بپذیرند می توانند یک مسیر آگاهانه را در زندگی انتخاب نمایند(کوری، ۱۹۹۰).

واژگان کلیدی: درمان وجودی، روان درمانی وجودی ، معنادرمانی،مشاوره گروهی،

 فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ای بر نظریه معنادرمانی ۷
قوانین درمعنا درمانی ۸
مداخله درمانی در نظریه معنا درمانی ۱۵
آموزش اهمیت قبول مسئولیت برای معنا ۱۵
کمک به مراجعان برای گوش دادن به ندای وجدان ۱۶
پرسش از مراجعان درباره معناها ۱۶
چشم اندازهای وسیع در مورد منابع معنا ۱۶
ایجاد معنی زندگی از طریق روش آموزش سقراطی ۱۷
استخراج معنا از طریق نمایش ۱۷
پیشنهاد معنا ۱۷
تجزیه و تحلیل رویا ۱۸
توضیح دادن ۱۸
به کارگیری تشبیهات ۱۸
قصد متضاد(متناقض) ۱۹
روان درمانی ومشاوره گروهی ۱۹
تعریف گروه ومشاوره گروهی ۲۰
اهداف مشاوره گروهی ۲۱
انتخاب اعضای گروه ۲۳
مراحل مشاوره گروهی ۲۴
گروه درمانی وجودگرا ۲۵
الف)مرگ و زندگی ۲۵
ب)آزادی، مسئولیت و انتخاب ۲۶
ج)انزوا و عشق ورزیدن ۲۷
د)معنا وبی معنایی ۲۸
امید ۲۹
نظریه امید ۲۹
تعریف امید ۳۰
الف )اهداف ۳۱
ب )راه های تفکر ۳۲
ج )کارگزار فکر ۳۲
نا امیدی ۳۳
از امید و معنا تا ناامیدی و بی معنایی در زندگی ۳۵
اثربخشی معنادرمانی گروهی بر امید به زندگی ۴۰
نتیجه گیری ۴۲
منابع ۴۴

 منابع

– فرانکل، ویکتور (۱۹۹۷). فریاد ناشنیده برای معنی ترجمه : مصطفی تبریزی و علی علوی نیا. تهران: انتشارات فراروان (۱۳۸۳).

– فرانکل، ویکتور(۱۹۶۷). انسان در جستجوی معنی ترجمه اکبر معارفی(۱۳۸۴). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

– جونز، نیلسون(۲۰۰۱).نظریه معنادرمانی ویکتور فرانکل فصلی از کتاب نظریه های پیشرفته ی مشاوره و روان درمانی ترجمه سید محمد حسین بهفر(۱۳۸۴).

– جونز، نیلسون(۲۰۰۱). نطریه معنادرمانی ویکتور فرانکل فصلی از کتاب نظریه های پیشرفته ی مشاوره و روان درمانی ترجمه سروری(۱۳۸۳).

– قنبری هاشم آبادی، بهرامعلی(۱۳۸۳). تهیه یک الگوی مداخله ای بر اساس رویکرد یکپارچه گرای روان درمانی گروهی و آزمون اثربخشی آن در درمان وابستگی به مواد مخدر و افزایش سلامت روان در معتادان زندانی مرد. دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

– لطف آبادی، حسین (۱۳۷۹). روانشناسی رشد(۲): نوجوانی ، جوانی و بزرگسالی، تهران: انتشارات سمت.

– نیک رو، طیبه. (۱۳۸۷). اثربخشی گشتالت درمانی به شیوه گروهی بر افزایش امید به زندگی وعزت نفس زنان فرهنگی بازنشسته شهرستان بهبهان . پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی  واحد علوم وتحقیقات اهواز.

– حسینیان، سیدالهه(۱۳۸۶).اثر بخشی معنادرمانی به شیوه گروهی برافزایش امید به زندگی بیماران سرطانی بیمارستان شفای اهواز.پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحدعلوم و تحقیقات اهواز.

– دژکام، محمود(۱۳۶۶). نظریه های عمده روان درمانی. تهران: انتشارات کروز.

– شارف، ریچاد. اس(۲۰۰۰ ). نظریه های روان درمانی و مشاوره ترجمه مهرداد فیروزبخت(۱۳۸۱). تهران :مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.

مقدمه ای  بر نظریه معنادرمانی

در شهر وین، پایتخت اتریش و در قاره اروپا سه مکتب روانشناسی بنیان گذاشته شده است.مکتب روانکاوی فروید، مکتب روانشناسی فردی آدلر[۱] و مکتب معنادرمانی فرانکل. فرانکل بنیادگذار مکتب معنادرمانی دربیست و ششم مارس سال ۱۹۰۵ در وین متولد و در دوم سپتامبر سال۱۹۹۷ در سن ۹۲ سالگی در گذشت.

آلمانی ها فرانکل را در سن ۳۷ سالگی دستگیر کردند و به اردوگاه وحشتناک آشویتس منتقل کردند. دراردوگاه که همه چیز را از او گرفته بودند؛ این شیوه تفکر در فرانکل بوجود آمد که می گفت:مهم آن نیست که من چه  می خواهم باشم؛مهم آن است که من چه کسی باید باشم.در ارتباط با مفهوم بودن برای او سئوال انسان بودن مطرح شد.او معتقد بود که انسان بودن یعنی مسئول بودن، تصمیم گیرنده، موضع گیرنده و ارزشیابی کننده بودن است. لذا از همان ابتدا مفاهیمی چون : مرگ و زندگی، روح و معنا ذهن فرانکل را به خود مشغول کرد. به عقیده او ما انسان ها سئوال کننده نیستیم، جواب دهنده هستیم. ما باید به سئوال هایی که زندگی از ما می کند با آزادی و احساس مسئولیت کامل پاسخ دهیم. در انتخاب جوابی که انسان به سرنوشت خود می دهد و انتخاب نگرشی که در مقابل سرنوشت خود بر می گزیند، آزاد است. در نتیجه مسئول جوابی است که به سرنوشت می دهد و مسئول شیوه تفکر و نگرشی است که انتخاب می کند. انسان باید پاسخی دهد که در شان انسان است. فرانکل روزی به شاگردانش گفت: من معنای زندگی خود را در این می بینم که به دیگران کمک کنم تا آنها در زندگی خود یک معنا بیابند. او همیشه با انسان هایی روبرو می شد که پرسش هایی درباره معنای زندگی مطرح می کردند.  فرانکل معتقد بود: مشکل انسان امروز بی معنا بودن زندگی، خلا وجودی و ناکامی وجودی است. انسان سالم از نظر فرانکل، انسانی از خود فرارونده و معنا خواه است.    معنا خواهی قویترین نیرودر انسان است. معنا چشمه ای است که هرگز خشک نمی شود اما طراوت انسان بودن بدون آن خشک می شود(کیمبل[۲]، ۱۹۸۹).

 قوانین درمعنا درمانی

فرانکل سه قانون بنیادی را در معنادرمانی مطرح می کند

۱-معنا درزندگی وجود دارد و آن را می توان جستجو و کشف کرد؛ اما انسان نمی تواند معنا را به دلخواه بوجود آورد و آن را درافکارش بسازد. انسان جستجو کننده معنا است و نه بوجودآورنده آن.

۲-معنا وسیله ای برای کامروایی انگیزه ها ویا دستاویزی برای رسیدن به هدف نیست.تحقق معنا خود هدف است.

۳-علت بیماری ها و اختلالات روانی بی معنایی زندگی است. کار و فعالیت زیاد باعث بیماری روانی نمی شود، بلکه علت بیماری بی معنا بودن زندگی است.

فرانکل معتقد است که درست در جایی که ما با یک موقعیت رو به رو می شویم که به هیچ روی نمی توانیم آن را تغییر دهیم از ما انتظار می رود که خود را تغییر دهیم، رشد کنیم، بالغ شویم و از خود فراتر رویم.

[۱]-Adler

[۲]-Kimble

[۱]-Sharf

[۲]– Heidegger

[۳]-Being and Time

[۴] -Dasein

[۵] -Binswanger٫ L.

[۶] -Boss٫M.

[۷] -Hall & Lindzey

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .