عنوان

مقاله تحول شناختی

تعداد صفحات: ۷۲

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

«تحول شناختی[۱] به تغییرات حاصل در اندیشه و شناخت فرد در طول زندگی­اش گفته می­شود (سیف، ۱۳۸۶، ص۶۸)». در فرایند تحول شناختی کودک از جنبۀ ذهنی، توانمندی­هایی به دست می­آورد که بر میزان شناخت او از محیط و چگونگی تعامل با آن، اثر گذاشته و به شکل­ گیری ساختارهای ذهنی او می­ انجامد. نظریه­ پردازان تحول شناختی معتقدند که این تحول شناختی محصول تجربه (تعامل با محیط) است (پریرخ و همکاران،۱۳۹۰؛ منصور و دادستان، ۱۳۷۴).

مراحل تحول­ شناختی که پیاژه برای انسان قائل است، عبارتند از : حسی-حرکتی (تولد تا دو سالگی) کودکان در این مرحله، از توانایی استفاده از حواس و اعمال خود برای درک جهان پیرامون استفاده می­کنند. پیش­ عملیاتی (از حدود دو تا حدود ۷ سالگی) کودکان در این مرحله هنوز بر عملیات ذهنی تسلط نیافته است و قادر به تفکر عملیاتی یا تفکر منطقی نیستند، عملیات عینی یا محسوس (از حدود هفت تا حدود یازده یا دوازده سالگی) کودکان در این مرحله کاملاً منطقی می­اندیشند، اما برحسب امور عینی و محسوس، نه انتزاعی و مجرد، عملیات صوری (از حدود یازده یا دوازده سالگی تا حدود چهارده یا پانزده سالگی) کودک در این مرحله به تدریج توانایی تفکر بر­حسب امور انتزاعی را کسب می­کند و بر قوانین منطق صوری مسلط می­شود (السون و هرگنهان، ۲۰۰۹، ترجمۀ سیف، ۱۳۸۹).

واژه های کلیدی: تحول­ شناختی ، تحول شناختی از دیدگاه پیاژه ، نظریۀ پیاژه

فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۶
مفهوم و ماهیت تحول شناختی از دیدگاه پیاژه ۸
مراحل تحول شناختی از دیدگاه پیاژه ۱۱
۱- مرحلۀ حسی-حرکتی ۱۳
۲- مرحلۀ پیش عملیاتی ۱۷
الف- قابلیتهای تفکر کودک در مرحلۀ پیش عملیاتی ۱۷
ب- محدودیتهای تفکر کودک در مرحلۀ پیش عملیاتی ۲۰
۱- عدم درک مفاهیم نگهداری ذهنی ۲۰
۲- طبقه بندی ۲۷
۳- عملیات منطق عینی یا محسوس ۲۸
۴- عملیات صوری ۳۱
الف- قابلیت های تفکر کودک در مرحلۀ عملیات صوری ۳۳
ب-محدودیت های تفکر صوری یا انتزاعی ۳۵
دلالتها و کاربردهای تربیتی نظریۀ پیاژه ۳۷
انتقادات به نظریۀ پیاژه ۳۸
تحول شناختی از منظر نظریه پردازان نوپیاژه ای ۴۰
الف- نظریۀ پاسکال لیون ۴۲
ب- نظریۀ رابی کیس ۴۴
ج- نظریۀ گریم هالفورد ۴۶
د- نظریۀ کورت فیشر ۴۸
د- نظریۀ آندریس دمتریو ۵۰
نظریۀ تحول شناختی برونر ۵۴
تحول شناختی از دیدگاه ویگوتسکی ۵۶
مفاهیم اساسی نظریۀ ویگوتسکی ۵۸
الف-تحول زبان ۵۸
ب-منطقۀ تقریبی تحول ۶۰
پ-تفکر و زبان ۶۱
منابع ۶۳

منابع

۱) سیف، س، کدیور، پ، کرمی نوری، ر و لطف آبادی، ح. (۱۳۸۱). روانشناسی رشد (۱). تهران: سمت.

۲) سیف، ع. (۱۳۸۶). روانشناسی پرورشی نوین: روانشناسی یادگیری و آموزش. تهران: ویرایش.

۳) پریرخ، م، نادری، ر، و آقا محمدیان شعرباف، ح. (۱۳۹۰). کارکردی نو برای وب سایت های کودکان: بستر سازی برای پرورش ویژگی های تفکر عملیات عینی (طبقه بندی، ردیف بندی، نگهداری ذهنی و بازگشت پذیری) از دیدگاه نظریه پیاژه.  پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی. ۱ (۱):  ۱۷۴-۱۵۳٫

۴) رایس، ف. (۱۹۲۲). رشد انسان: روان شناسی از تولد تا مرگ. ترجمۀ مشهید فروغان (۱۳۸۸). تهران: ارجمند.

۵) دورتی جی، س، تریسی، آ. (۱۳۸۰). تحول فکر در کودکان. تهران. روان سنجی.

۶) دادستان، و منصور. (۱۳۷۴). دیدگاه پیاژه در گستره تحول روانی: مراحل تحول آزمون های عملیاتی، تشخیص از کودکی تا بزرگسالی. بعثت.

۷) ال سولسو، ا (۱۳۸۱). روانشناسی شناختی (ترجمۀ فرهاد ماهر). تهران: رشد.

۸) احدی، ح، جمهری، ف. (۱۳۸۲). روان شناسی رشد نوجوانی، بزرگسالی (جوانی، میانسالی، پیری). تهران: پردیس.

۹) ترکاشوند، ج. (۱۳۹۱). بررسی مبانی شناخت شناسی ژان پیاژه و نقد آن. معرفت. ۲۱، ۹۸-۹۱٫

مقدمه

تحول شناختی کلیۀ تغییرات فرایند­های ذهنی همچون تفکر، یادگیری، حافظه، قضاوت، مسأله گشایی، و ارتباط ­گیری را شامل می­شود (رایس، ۱۹۲۲، ترجمۀ فروغان، ۱۳۸۸). از میان مهترین نظریه پردازان حوزۀ تحول شناختی ژان پیاژه[۱]، جروم برونر[۲]و لو ویگوتسکی[۳] شهرت جهانی قابل توجهی دارند. نظریۀ ژان پیاژه یکی از مهمترین نظریه­های تحول شناختی است. به طوری که نظریۀ او به عنوان یک نظریۀ برجسته در تحول شناختی شناخته می­شود (فلاول[۴]، ۱۹۶۳ به نقل از سیمتوا[۵]، ۲۰۱۰). اگر­چه نظریۀ پیاژه به اصطلاح یک نظریۀ قرن بیستمی است، اما به علت دقیق و کارآمد بودنش، هنوز در کانون توجۀ دانشمندان علم روان­شناسی قرار دارد (ترکاشوند، ۱۳۹۱). پیاژه بیش از هر نظریه­پرداز دیگری در شکل­گیری درک ما را از چگونگی تغییرات شناختی نقش داشته است. او با الهام از بررسی­های عمیق خود در رشتۀ زیست شناسی و تلفیق آن­ها با چگونگی تحول دانش و منطق که از مشاهدۀ مستقیم کودکان به دست آورده است، یکی از جامع­ترین نظریه­های تحول شناختی را ارائه داده است (احدی و جمهری، ۱۳۸۲).

پیاژه برای رسیدن به هدف خود، یعنی بررسی شکل­گیری شناخت در انسان، از شیوه­ای نوین به نام شناخت شناسی تکوینی[۶] استفاده کرد و از طریق جمع آوری اطلاعات دربارۀ رفتارها و اندیشه­های کودکان درصد این بود که اعمال و افکار کودکان را شناسایی کند. به سخن دیگر پیاژه می­خواست منشاء و چگونگی تکامل دانش بشر از جهان را مطالعه کند، زیرا فرض او این بود که اگر بتواند بفهمد که چگونه دانش در نزد کودکان ساخته می­شود آن­گاه خواهد فهمید دانش چیست؛ زیرا ساختمان دانش ماهیت آن را نشان می­دهد (سیف، ۱۳۸۶، ص ۶۹؛ ترکاشوند، ۱۳۹۱). از این رو، نظریۀ او یک چارچوب مفید برای درک چگونگی تحول و تغییر تفکر کودکان و نوجوانان از مسائل جهان را فراهم کرده است (نایت و ساتون[۷]، ۲۰۰۴). نظریۀ پیاژه اغلب به عنوان یک نظریۀ سازنده­گرایی[۸] شناخته می­شود (تامسون و همکاران، ۱۹۹۶). بر طبق نظریۀ سازنده­ گرایی، افراد محیط و تجارب خودشان را درست از دانش و تجربه­ای که در حال حاضر دارند تفسیر می­کنند. بنابراین دانش شخصی فرد تابع تجربیات پیشین، ساختار­­های ذهن و عقاید شخصی او می باشد که برای تفسیر اشیاء و وقایع مورد استفاده قرار می­گیرد (شیخی فینی، ۱۳۸۱). از این رو پیاژه معتقد است که کودکان همچون دانشمندان به تنهایی در مواد فیزیکی، منطقی و ریاضی جهان شان برای ساخت واقعیت کار می کنند (تادج[۹]، ۱۹۹۳).

 مفهوم و ماهیت تحول شناختی از دیدگاه پیاژه

بنا بر نظر پیاژه کودک موجودی ذاتاً فعال است که علت اولیۀ اعمال ذهنی­ اش خودش است. بنابراین هرگونه شناخت در کودک از طریق تعامل فعال او با محیط خارج به وجود می ­آید. در حقیقت کودک از طریق تعاملی که با محیط برقرار می­کند به کندو­کاو در محیط می­پردازد. او به طور ذاتی می­خواهد با چگونگی کار جهان آشنا شود و نیازمند است در تجربه­های خود نظم، ساختار و قابلیت پیش بینی بیابد، همین نیاز را پیاژه تعادل می­نامد. تعادل، توزان شناختی بین درک جهان هستی و تجارب است (سیف، ۱۳۸۶). بنا به گفتۀ اگن[۱۰] و کاوچاک[۱۱] (۲۰۰۱)، وقتی درک کودک بتواند رویدادهایی را که مشاهده می­کند را تبیین نماید، دنیا برای او معنی می­دهد و در حالت تعادل قرار می­گیرید. برعکس وقتی درک او نتواند رویداد­هایی که مشاهده می­کند را تبیین کند، عدم تعادل رخ می­دهد و بنابراین کودک بر انگیخته می­شود تا تبیین­های دیگری را جستجو کند (به نقل از سیف، ۱۳۸۶). برای تعادل­ یابی[۱۲]، تجارب در الگو­های منسجمی به نام طرحواره[۱۳]سازمان می­یابد. فتسکو و مککلور[۱۴] (۲۰۰۵، ص۴۸۱) به “الگوهای سازمان­ یافته اندیشه و عمل که در تعامل بین انسان و محیط به کار می­روند”، طرحواره[۱۵] می­گویند. اسلاوین[۱۶] (۲۰۰۶، ص ۱۷۳) نیز طرحواره­ها را به صورت «شبکه­ های ذهنی متشکل از مفاهیم وابسته به فهم که بر اطلاعات تازه تأثیر می­گذارند» تعریف کرده است (به نقل از سیف، ۱۳۸۶). طرحواره­ ها در آغاز جنبۀ عینی و روانی-حرکتی دارند اما در دوره­های بعدی تحول، یک شبکۀ بزرگ از دانش پیچیده و در هم آمیخته­ای را شکل می­دهند. به هنگام تولد این طرحواره­ها ماهیتی بازتابی دارند، بدین معنا که با توجه به فعالیت­های حرکتی ساده­ای که ویژگی بازتابی دارند مثل مکیدن، چنگ زدن می­توان به وجود این قبیل طرحواره­ها پی برد (وادزورث[۱۷]، ۱۹۸۴، ترجمۀ امین یزدی و صالحی فدری، ۱۳۷۸). به تدریج همگام با تحول کودک، این طرحواره­ها تعمیم یافته­تر، متمایز­تر و منظم، یگانه و هماهنگ می­شوند. تعداد طرحواره­هایی که در هر زمان در دسترس ارگانیسم قرار دارد ساخت شناختی او را تشکیل می­شود. این ساخت چگونگی تعامل کودک با محیطش را تعیین می کند. در واقع طرحواره­های ارگانسیم تعیین می­کند که چه مقدار از محیط را درک کند یا حتی به آن پاسخ دهد. طرحواره­ها هیچ­گاه از تغییر و تحول و نو شدن باز نمی­مانند بلکه دائماً به منظور پاسخ به محیط در حال تغییر و نو شدن هستند (السون و هرگنهان، ۲۰۰۵، ترجمۀ سیف، ۱۳۸۶).

۱٫ Jean piaget

۲٫ Jermes. Bruner

۳٫ Lev semenovich vygotsky

۴٫ Flavell

۵٫ Simatwa

۱٫ geneticepistemology

۲٫ Knight & sutton

۳٫ constructivism

۴٫ Tudge

۱٫ Eggen

Kauchak

۳٫ equilibration

۴٫ schema

Festco & McClure

. Scheme 6

۷٫ Slavin

۱٫Wadsworth

[۱].  cognitive development

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .