عنوان

مقاله حل اختلاف در عقود الکترونیک

تعداد صفحات: ۴۵

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

انسان ذاتاً موجودی اجتماعی است و همواره ناگزیر است که با همنوعان خود زندگی کند. این هم زیستی انسان­ها با یکدیگر در عین این که مایه استمرار و رشد زندگی اوست گاهی اوقات باعث تضاد منافع و حقوق آن­ها با یکدیگر م­ شود.

از همان اوان زندگی اجتماعی بشر، اختلاف بزرگترین تهدید برای اجتماعی زندگی کردن شناخته می­شد. فلذا بشر به دنبال راه کارهایی برای از بین­بردن اختلافات بوده است. اما روش­های حل اختلاف در زمان­های مختلف متفاوت بوده است ابتدا بشر سعی نمود با دعوا و نزاع به اختلاف خود پایان دهد که این خود نه تنها به اختلافات پایان نمی داد بلکه در بسیاری مواقع خود باعث اختلافات عمیق تری می شد. با گسترش تمدن بشری، انسان به دنبال روش­های دیگری غیر از جنگ و نزاع بود به همین خاطر آن­ها به سراغ اشخاصی رفتند که اختلافاتشان را فیصله دهد این اشخاص به عنوان «داور» شناخته می­شدند.

«از نخستین کسانی که در آن اعصار وظیفه ­ی داوری را بر عهده داشتند پادشاهان و مردان روحانی و دانایان و فرزانگان و پرهیزکاران هر قوم بوده­اند که به اتکای قدرت و به اقتضای مقام و منزلت اجتماعی و فضائل علمی و اخلاقی به حل و فصل مناقشات و فک اختلافات می­پرداختند و عامه مردم به طبیب خاطر و با اعتماد و اطمینان در مقام صلح جویی و مسالمت دعاوی خود را به داوری نزد آنان می­بردند و با علاقه و احترام خاص به احکام ایشان گردن می­نهادند.

بنابراین باید اذعان داشت که اغلب شیوه­های حل اختلاف نظیر داوری، سازش میانجی­گری، مذاکره و … علاوه بر این که بسیار قدیمی­تر از نظام دولتی حل اختلاف است همواره مورد توجه انسان­ها بوده است. در دنیای معاصر به علت گسترش عظیم اجتماع و ورود ابزارهای نوین ارتباطی نظیر تلفن و اینترنت و … اختلافات جدیدی بروز پیدا کرد که دیگر روش­های سنتی به تنهایی پاسخ گوی نیازهای مردم نیست. امروزه انسان­ها نمی­توانند برای حل و فصل اختلافات ماه­ها و سال­ها وقت تلف کنند و منتظر بمانند تا قضاوت سنتی (مراجعه به دادگاه) اختلافاتشان را حل و فصل کنند. چرا که سیستم قضای سنتی نمی­تواند به تنهایی بر همه­ی علوم احاطه داشته باشد به همین علت عامه­ی مردم ترجیح می­دهند از روش­های دیگری غیر از مراجعه به دادگاه استفاده کنند که به روش­های جایگزین حل و فصل اختلافات (ADR) معروف است.

در این مقاله در مبحث اول به تعریف و مزایا و معایب روش­های جایگزین حل و فصل اختلافات (ADR)  می پردازیم و در مبحث دوم به بررسی راه های حل و فصل اختلاف در عقود الکترونیک همانند راه های حل و فصل اختلاف سنتی است. و به دو دسته کلی مراجعه به دادگاه و استفاده از شیوه های جایگزین حل وفصل اختلاف تقسیم می شود که در در این مبحث  توضیح داده خواهد شد.

واژه های کلیدی: عقود الکترونیک ، حل و فصل اختلاف، شیوه های جایگزین،فضای مجازی،

فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۷
مبحث اول: راههای حل و فصل اختلافات ۱۰
گفتار اول: مفهوم شیوههای جایگزین حل اختلاف ۱۱
گفتاردوم: وجوداختلاف جوهره شیوه های جایگزین حل اختلاف ۱۲
گفتار سوم: دایره شمولADR بر داوری ۱۳
گفتار چهارم: دایره شمول اختلافاتی که از طریق ADR قابل حل و فصل است. ۱۴
گفتار پنجم: مزایا و معایب استفاده از ADV 15
بند اول: مزایای استفاده از ADR 16
الف) مزایای استفاده از ADR برای دولتها: ۱۶
ب) مزایای استفاده از ADR برای طرفین اختلاف ۱۷
بند دوم: معایب استفاده از ADR 19
گفتار ششم: نتیجه بحث؛ ۲۱
گفتار هفتم: بررسی وضعیت شیوههای جایگزین حل و فصل اختلاف در ایران ۲۲
بند اول: بررسی موضوع از لحاظ فقهی: ۲۲
بند دوم: وضعیت شیوههای جایگزین حل و فصل اختلاف در قوانین موضوعه ۲۳
مبحث دوم: راههای حل و فصل اختلافات در عقود الکترونیک. ۲۴
گفتار اول: مراجعه به دادگاه ۲۴
گفتار دوم: شیوه های جایگزین حل و فصل اختلافات ۲۵
بند اول: داوری ۲۵
بند دوم: میانجی گری ۳۰
بند سوم: سازش ۳۲
بند چهارم: کارشناسی ۳۴
بند پنجم: رسیدگی اختصاری: ۳۶
بند ششم: مذاکره ۳۷
گفتار سوم: چگونگی حل و فصل اختلافات در فضای مجازی ۳۸
گفتارچهارم: مراحل حل و فصل اختلاف در فضای مجازی ۳۹
نتیجه گیری: ۴۲
منابع: ۴۳

منابع:

قرآن کریم

پاشا صالح علی، (۱۳۸۳)، سرگذشت قانون؛ مباحثی از تاریخ حقوق، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران

درویشی هویدا یوسف، (۱۳۸۸)، شیوه های جایگزین حل و فصل اختلافات، چاپ اول، تهران: انتشارات میزان، چاپ اول

حبیب زاده طاهر، (۱۳۹۰)، حقوق فناوری اطلاعات؛ دادگاه صالح و قانون حاکم در بستر قراردادهای الکترونیکی (مطالعه تطبیقی)، چاپ اول، تهران: انتشارات مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

شیروی عبدالحسین، (۱۳۹۰)، حقوق تجارت بین الملل، چاپ دوم، تهران: انتشارات سمت.

عمید حسن، (۱۳۸۴)، فرهنگ فارسی عمید، چاپ سی و سوم، تهران: موسسه انتشاراتی امیرکبیر.

متین دفتری احمد، (۱۳۸۱)، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، جلد اول، چاپ دوم، تهران: انتشارات مجد.

جعفری لنگرودی محمد جعفر، (۱۳۸۷)ترمینولوژی حقوق، چاپ۱۹، تهران: انتشارات کتابخانه گنج دانش

معیین محمد، (۱۳۷۱) فرهنگ فارسی، چاپ هشتم، تهران: انتشارات امیر کبیر.

کلایو ام اشمیتوف، حقوق تجارت بین الملل، ترجمه بهروز اخلاقی و دیگران، تهران، انتشارات سمت، جلد دوم، چاپ اول، پاییز ۱۳۷۸

مقدمه

ظهور اینترنت و تجاری شدن آن در دهه­های اخیر شیوه­های سنتی تجارت را متحول کرده است. به طوری که دیگر نیاز نیست مردم برای خرید کالاهای مورد نیاز وقت و هزینه­ های فراوانی را صرف نمایند بلکه با حضور در پشت رایانه و اتصال به اینترنت، در اسرع وقت می­توانند کالاهای مورد نظر خود را تهیه نمایند همین طور فروشگاه­ها به آسانی محصولات خود را از طریق اینترنت به فروش می­گذارند و شرکت­ها تبادلات عظیم مالی خود را بر روی اینترنت سامان بخشیده­اند. سرمایه گذاری، فروشگاه­های آن­لاین، بازارهای بزرگ حراجی و پرداخت­های الکترونیکی تنها گوشه­ای از گستردگی تجارت و خرید و فروش را در دنیای مجازی در بر می­گیرد.

با گسترش روزافزون کاربران شبکه جهانی اینترنت امروزه این پدیده به عنوان امری اجتناب­ناپذیر در متن زندگی بشری نمود پیدا کرده است و جایگاه آن روز به روز مستحکم­تر می­شود. قرارگرفتن در دهکده­ی جهانی در عرصه بازرگانی ما را ناگزیر به فراهم کردن زیرساخت­های لازم برای تجارت الکترونیک می­سازد و عدم توجه به این زیرساخت­ها و به ویژه جنبه­های حقوقی آن، در آینده­ای نه چندان دور، جبران­ناپذیر خواهد بود.

یکی از نتایج توسعه ­ی تجارت الکترونیکی، حذف مرزها و واسطه­ ها و شکل­ گیری مفهومی با عنوان دهکده­ ی جهانی در زمینه بازرگانی است، در تجارت الکترونیکی مرزی وجود ندارد و در این عرصه برای اشخاص از حیث مدت زمان لازم برای انعقاد قرارداد فرقی نمی­کند که کالای موردنیاز خود را از نزدیکی محل سکونت خود خریداری کنند یا از فروشگاه­های دیگر در مکان­های دور دست.

بنابراین این تحول در زندگی بشری، در نتیجه ­ی توسعه ابزارهای نوین الکترونیکی باعث تغییرات اساسی در زندگی بشری شده است. در موفقیت تجارت الکترونیکی سه عامل اساسی سرعت، اعتماد و امنیت باید تامین شود تحقق این امور وابسته به قوانین و قواعد حقوقی است. فلذا زیرساخت­های حقوقی یکی از پایه­ های اساسی توسعه تجارت در هر مرحله­ای می­باشد. و این تحولات حقوقی باید در چهارچوب اصول مهم حقوقی باشد به عبارت دیگر پیشرفت سریع علوم در این زمینه نباید علم حقوق را مرعوب خود ساخته به نحوی که با تصویب قوانین شتابزده و احیاناً مغایر با اصول حقوقی پذیرفته شده، نقض غرض شود و منجر به بی­نظمی و تضییع حقوق مردم گردد.

در ایران جهت بسترسازی حقوقی در این امر، گام­های خوبی برداشته شده است. قوانینی همچون قانون حمایت از پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه­ای، قانون جرایم رایانه­ای، قانون اختراعات، علائم صنعتی و نام­های تجاری و آیین نامه­ های اجرایی این قوانین.

با وجود تصویب قوانین متعدد در این زمینه در ایران، هنوز خلاء­های فراوانی به چشم می­خورد، خلاء­هایی همچون، حمایت از داده­ها، حریم خصوصی، کمبود قوانین داخلی سازگار با قوانین متحدالشکل بین المللی در این حوزه، فقدان آئین دادرسی خاص وجود دارد.

مبحث اول: راه­های حل و فصل اختلافات

انسان ذاتاً موجودی اجتماعی است و همواره ناگزیر است که با همنوعان خود زندگی کند. این هم زیستی انسان­ها با یکدیگر در عین این که مایه استمرار و رشد زندگی اوست گاهی اوقات باعث تضاد منافع و حقوق آن­ها با یکدیگر م­ شود.

از همان اوان زندگی اجتماعی بشر، اختلاف بزرگترین تهدید برای اجتماعی زندگی کردن شناخته می­شد. فلذا بشر به دنبال راه کارهایی برای از بین­بردن اختلافات بوده است. اما روش­های حل اختلاف در زمان­های مختلف متفاوت بوده است ابتدا بشر سعی نمود با دعوا و نزاع به اختلاف خود پایان دهد که این خود نه تنها به اختلافات پایان نمی داد بلکه در بسیاری مواقع خود باعث اختلافات عمیق تری می شد. با گسترش تمدن بشری، انسان به دنبال روش­های دیگری غیر از جنگ و نزاع بود به همین خاطر آن­ها به سراغ اشخاصی رفتند که اختلافاتشان را فیصله دهد این اشخاص به عنوان «داور» شناخته می­شدند.

«از نخستین کسانی که در آن اعصار وظیفه­ی داوری را بر عهده داشتند پادشاهان و مردان روحانی و دانایان و فرزانگان و پرهیزکاران هر قوم بوده­اند که به اتکای قدرت و به اقتضای مقام و منزلت اجتماعی و فضائل علمی و اخلاقی به حل و فصل مناقشات و فک اختلافات می­پرداختند و عامه مردم به طبیب خاطر و با اعتماد و اطمینان در مقام صلح جویی و مسالمت دعاوی خود را به داوری نزد آنان می­بردند و با علاقه و احترام خاص به احکام ایشان گردن می­نهادند[۱].

بنابراین باید اذعان داشت که اغلب شیوه­های حل اختلاف نظیر داوری، سازش میانجی­گری، مذاکره و … علاوه بر این که بسیار قدیمی­تر از نظام دولتی حل اختلاف است همواره مورد توجه انسان­ها بوده است. در دنیای معاصر به علت گسترش عظیم اجتماع و ورود ابزارهای نوین ارتباطی نظیر تلفن و اینترنت و … اختلافات جدیدی بروز پیدا کرد که دیگر روش­های سنتی به تنهایی پاسخ گوی نیازهای مردم نیست. امروزه انسان­ها نمی­توانند برای حل و فصل اختلافات ماه­ها و سال­ها وقت تلف کنند و منتظر بمانند تا قضاوت سنتی (مراجعه به دادگاه) اختلافاتشان را حل و فصل کنند. چرا که سیستم قضای سنتی نمی­تواند به تنهایی بر همه­ی علوم احاطه داشته باشد به همین علت عامه­ی مردم ترجیح می­دهند از روش­های دیگری غیر از مراجعه به دادگاه استفاده کنند که به روش­های جایگزین حل و فصل اختلافات (ADR) معروف است .

[۱] . علی پاشا صالح، سرگذشت قانون، مباحثی از تاریخ حقوق، انتشارات دانشگاه تهران،چاپ دوم، سال انتشار ۱۳۸۳، ص ۱۹

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .