عنوان

مقاله شایستگی‌های عاطفی- اجتماعی

تعداد صفحات: ۶۳

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

شایستگی­های عاطفی-اجتماعی  عبارت است از شایستگی‌های خود مدیریتی کارکنان برداشت شخصی افراد از خود مسئولیت‌پذیری و توانایی مواجهه با شرایط مختلف اجتماعی و ارزیابی فعالیت‌های شخصی و توانایی ادراک دیگران و توانمندی‌هایی که می‌تواند کیفیت یا موقعیتی از نیرومندی به لحاظ جسمی روانی و قانونی برای انجام کاری یا یک استعداد ذاتی و طبیعی و یک نوع زبردستی در نوع خاصی از فعالیت‌ها قلمداد شود (مک­مولن، ۲۰۰۳).

شایستگی‌های عاطفی ـ اجتماعی توانایی شناخت عواطف و احساسات خود و دیگران برای برانگیختن خویش و مدیریت اثربخش عواطف و احساسات خود و دیگران است و به توصیف رفتارهایی می‌پردازد که افراد را در نقش‌های چالش انگیز حفظ می‌کند یا تقاضا برای تخصص آن‌ها را بیشتر می‌کند و به آنان کیفیت‌هایی می‌بخشد که در برخورد اثربخش با تغییر به آنها کمک می‌کند (اسمیت فیلد[۱]، ۲۰۰۸). با توجه به تعاریف فوق می­توان شایستگی­های عاطفی-اجتماعی  را شناسایی و درک عواطف خود و دیگران در محیط­های شغلی و مواقع حساس زمانی به منظور خروج از چالش­ها و همچنین انجام اثربخش امور به همراه دیگران تعریف نمود.

امروزه شایستگی‌های عاطفی و اجتماعی به عنوان یکی از شاخصه‌های عملکرد موفق سازمانی شناخته شده است. ریشه اصلی این خصوصیت در تلقی مثبت افراد از خود و یا همان عزت نفس است که منجر به بهبود فعالیت‌های فردی می‌گردد.

 واژ ه های کلیدی: شایستگی­های عاطفی-اجتماعی  ، ابعاد و معیارهای شایستگی ها، مدل های شایستگی­های عاطفی-اجتماعی  ، رویکردهای شایستگی، ضرورت و کاربرد شایستگی­ها

 فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۶
شایستگی‌های عاطفی ـ اجتماعی ۸
تعریف شایستگی ۹
ابعاد شایستگی مدیران ۱۱
ابعاد، معیارها و زیر معیارهای شایستگی عاطفی ـ اجتماعی ۱۲
۱- شایستگیهای شخصی ۱۲
۱-۱- خود آگاهی ۱۳
۱-۲- خود تنظیمی ۱۳
۱-۳- خود انگیزشی ۱۳
۲- شایستگیهای اجتماعی ۱۴
۲-۱- آگاهی اجتماعی ۱۴
۲-۲- مهارتهای اجتماعی ۱۵
انواع شایستگی ۱۶
۴-۱- شایستگی‌های هسته‌ای ۱۶
۴-۲- شایستگی‌های کنشی یا فنی ۱۶
۴-۳- شایستگی‌های مدیریتی ۱۷
مدلهای مختلف شایستگی‌های عاطفی- اجتماعی ۱۷
۱- مدل شایستگی عاطفی اجتماعی باندلی ۱۸
۱-۱- برقراری تفاهم ۱۸
۱-۲- پذیرش تفاوت‌ها ۱۹
۱-۳- اعتماد سازی ۱۹
۱-۴- تأثیر فرمندی ۲۰
۲- مدل شایستگی عاطفی اجتماعی گلمن ۲۱
۲-۱- شایستگی فردی ۲۲
۲-۲- شایستگی فردی ۲۲
۲-۳- آگاهی اجتماعی ۲۳
۲-۴- شایستگی اجتماعی/ مدیریت روابط ۲۳
۳- مدل شایستگی عاطفی: وربیکی، بلسچاک و باگازی ۲۴
۳-۱- پذیرش دیدگاه دیگران ۲۵
۳-۲- مدیریت ابراز عواطف خویش ۲۵
۳-۳- کمک به دیگران برای پذیرش احساسات فرد ۲۶
۳-۴- عدم احساس گناه در صورت داشتن هدف راهبردی ۲۶
۳-۵- احساس اصالت ۲۷
۳-۶- دیدگاه کنایه‌ای ۲۸
۳-۷- نقش هنجارهای فردی ۲۹
رویکردهای شایستگی ۳۰
۱- رویکرد رفتاری ۳۰
۲- رویکرد استانداردها ۳۰
۳- رویکرد اقتضایی ۳۲
ضرورت و کاربرد شایستگیها در حوزه مدیریت منابع انسانی ۳۲
کاربرد شایستگی در برنامه ریزی منابع انسانی ۳۴
کاربرد شایستگی در انتخاب و استخدام ۳۵
کاربرد شایستگی در آموزش ۳۶
کاربرد شایستگی در تعیین و توزیع پاداش کارکنان ۳۷
کاربرد شایستگی در توسعه و رشد ۳۸
پرورش شایستگی‌های عاطفی اجتماعی مدیران ۳۹
نتیجه گیری ۴۰
منابع ۴۳

 منابع

مطلبی اصل، صمد (۱۳۸۶). مدیریت شایستگی. مجله تدبیر، شماره ۱۸۷، صص ۲۳-۱۹٫

معاونت منابع انسانی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (۱۳۸۴). فراز و نشیب توسعه منابع انسانی

فتحی، ناصر و شعبانی راوری، علیرضا (۱۳۸۶). الگوی علمی و تجربی پرورش مدیران آینده سایپا. مجله تدبیر، شماره ۱۸۸، صص ۴۳-۳۹٫

ابراهیم پور، حبیب؛ خلیلی، حسن؛ حبیبیان، سجاد و سعادتمند، محمد (۱۳۹۰). بررسی رابطه بین ویژگی‌های شغلی و رفتار شهروندی سازمانی در مرکز آموزش صدا و سیما (با تأکید بر مدل‌های هاکمن و اولدهم). پژوهش‌نامه مدیریت تحول، سال سوم، شماره ۵، صص ۱۲۴-۹۰٫

حاجی کریمی، عباسعلی، رضائیان، علی، هادی زاده مقدم، اکرم و بنیادی نائینی، علی (۱۳۹۰). بررسی تأثیر شایستگی‌های هوش عاطفی، شناختی و اجتماعی در شایستگی‌های مدیران منابع انسانی بخش دولتی ایران. اندیشه مدیریت راهبردی، سال پنجم، شماره ۱ (پیاپی ۹)، صص ۲۵۴ – ۲۲۳٫

سازمان مدیریت صنعتی (۱۳۸۲). گزارش طرح نیاز‌سنجی آموزشی مدیران بر اساس شایستگی‌ها.

عرفانی، مریم و دیانتی، محمد (۱۳۸۸). نقش شایستگی‌ها در مدیریت منابع انسانی. مجله تدبیر، شماره ۲۰۷، صص ۲۰-۱۶٫

مقدمی، مجید؛ حمیدی زاده، علی و چاوشی، سبد محمد حسین (۱۳۸۹). نقش مؤلفه‌های هوش عاطفی در پیش‌بینی رفتار شهروندی سازمانی کارکنان. دو ماهنامه توسعه‌ی انسانی پلیس، سال ۸، شماره ۳۴، صص ۱۲۰-۸۹٫

 Goleman, D.)1995(Emotional Intelligence. Bantam Books, New York.

McDermott, I. & Jago, W. (2003) The NLP coach: A comprehensive guide to personal well-being and professional success. New York: Piatkus Books.

Bandelli, A. C. (2008). Facilitating communication and effective interpersonal relationships at work: A theoretical model of socio-affective competence. A dissertation submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of doctor of philosophy in the University of South Florida.

Stewart, C.J. & Cash, W.B. (2000) Interviewing principles and practices.New York: McGraw-Hill Publishing.

Scandura, T.A. & Lankau, M.J. (1996). Developing diverse leaders: A leader-member exchange approach. Leadership Quarterly, 7(2), 243-263.

Williams, K. & O.Reilly, C. (1998). The Complexity of Diversity: A Review of Forty Years of Research. In Staw, B. & Sutton, R. (Eds.), Research in organizational behavior (PP: 77-140). Greenwich, CT: JAI Press.

Lopes, P.N., Cote, S., & Salovey, P. (2006). An ability model of emotional intelligence: Implications for assessment and training. In Druskat, V.U.,

Hwang, P. & Burgers, W. (1997). Properties of trust: An analytical view. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 69, 67-73.

مقدمه

یکی از مسائل مهم در سازمان‌ها  ایجاد ارتباط مناسب بین کارکنان برای دست‌یابی به اهداف سازمان است. با استفاده درست از ابزارهای مدیریتی و ایجاد جو مناسب در سازمان می‌توان از نیروی سازمان با بهره‌وری بالاتری استفاده نمود و ارتباطات درون سازمانی را بهبود بخشید. افراد بر حسب اینکه چگونه بتوانند خود را با همکاران و زیر دستان خود همراه کنند می‌توانند در امور مختلف مشغول به کار شوند. ابعاد مختلفی از ویژگی­های فردی مانند حس وظیفه‌شناسی، تلقی مثبت فرد از خود، عزت نفس، تکیه بر خود، حالات عاطفی و تعامل با محیط می­توانند بر پذیرش نقش‌های مختلف در سازمان توسط فرد و پذیرفته شدن فرد توسط همکاران و محیطش مؤثر باشد. در این میان حالات عاطفی علائم اجتماعی هستند که توسط سایر افرادی که در محیط هستند دریافت، تفسیر و پاسخ داده می‌شوند و مورد تامل قرار می‌گیرند (سارامپورت[۱]، ۲۰۰۷). دنهام^[۲](۱۹۹۸) با مدنظر قرار دادن شایستگی عاطفی و اجتماعی معتقد است که تعاملات با سایر افراد به رشد شایستگی عاطفی کمک می‌کند و شایستگی عاطفی نیز به نوبه خود به رشد شایستگی اجتماعی کمک می­نماید. عواطف و احساسات در تعاملات اجتماعی حائز اهمیت‌اند زیرا بر این که چگونه فرد رفتار می‌کند تأثیر می‌گذارند و به درک و پیش‌بینی رفتار دیگران کمک می‌کنند.

شایستگی عاطفی یک “توانایی آموخته شده و اکتسابی” است که ریشه در هوش عاطفی[۳] داشته و در عملکرد شغلی موفقیت آمیز نقشی اساسی ایفا می‌نماید (واییرا[۴]، ۲۰۰۸). سارنی[۵] (۱۹۹۹) شایستگی عاطفی را مجموعه مهارت‌های مورد نیاز برای اثربخش بودن هنگام شرکت در تعاملات اجتماعی که دربردارنده عواطف و احساسات است تعریف می‌کند. حالت شایستگی عاطفی هنگامی نشان داده می‌شود که فرد با یک موقعیتی که عاطفه و احساس را می‌طلبد مواجه شده و آن موقعیت را با احساسی از موفقیت و کامیابی حل نماید. برخی از مهارت‌های تشکیل دهنده شایستگی عاطفی عبارتند از آگاهی از حالت عاطفی خود، تعبیر و تفسیر عواطف دیگران ، بیان و مطرح نمودن موفقیت آمیز عواطف خود، و توانایی همدلی و همدردی کردن با دیگران (سارامپوت، ۲۰۰۷).

فلتچر[۶] (۲۰۰۲) شایستگی عاطفی را توانایی درک و تفسیر داده‌های عاطفی و استفاده از آن برای سنجش موقعیت‌ها و راهبردی کردن اقدامات مناسب یا پاسخ‌های عاطفی تعریف می‌کند (آماندسون[۷]، ۲۰۰۳). همچنین شایستگی عاطفی را می‌توان الگوی کاری خاص فرد در خصوص این که فرد چگونه می‌تواند به طور مناسب عواطف خود را در موقعیت‌های بین فردی مدیریت کند تعریف نمود (وربیکی[۸] و دیگران، ۲۰۰۴). شایستگی اجتماعی توانایی فرد در سازمان دادن منابع فردی و محیطی و حفظ آن‌ها تعریف شده است (سیمرد – کلیک­من[۹]، ۲۰۰۷). اما به طور ویژه و خاص اسمیت­فیلد[۱۰] شایستگی‌های عاطفی ـ اجتماعی را توانایی شناخت عواطف و احساسات خود و دیگران برای برانگیختن خویش و مدیریت اثربخش عواطف و احساسات خود و دیگران است توصیف کرده و معتقد است که شایستگی عاطفی و اجتماعی به توصیف رفتارهایی می‌پردازد که افراد را در نقش‌های چالش انگیز حفظ می‌کند یا تقاضا برای تخصص آن‌ها را بیشتر می‌کند و به آنان کیفیت‌هایی می‌بخشد که در برخورد اثربخش با تغییر به آنها کمک می‌کند (اسمیت­فیلد،۲۰۰۸). شایستگی عاطفی –اجتماعی دارای ابعادی است که گلمن[۱۱](۱۹۹۵) بعد خود­آگاهی را بصیرت فرد از حالات درونی، نقاط قوت و ضعف خود و منابع درونی خود و آگاهی اجتماعی را آگاهی از احساسات، احتیاجات و توجهات دیگران و علاقه‌مندی فعالانه به مسایل مورد علاقه دیگران توصیف می­کند همچنین خود مدیریتی یا مدیریت بر خود را گفتگوی دائمی درونی که ما را از این که زندانی عواطفمان شویم آزاد می‌کند، با جلوگیری از این که عواطف و احساسات مخل ما را از راه به در کنند تعریف می‌کند.

شایستگی‌های عاطفی ـ اجتماعی

 شایستگی‌های عاطفی و اجتماعی به عنوان یکی از شاخصه‌های عملکرد موفق سازمانی شناخته شده است. ریشه اصلی این خصوصیت در تلقی مثبت افراد از خود و یا همان عزت نفس است که منجر به بهبود فعالیت‌های فردی می‌گردد. بر اساس مطالعات انجام شده مفهوم شایستگی به عنوان اسم به میزان تبحر و توانمندی اشاره دارد. فرهنگ آکسفور این عبارت را به دانش و توانمندی انجام موفقیت آمیز کار‌ها می‌داند  و صفت افرادی  تلقی می‌شود که متبحر و توانمند باشند. مطالعات نشان میدهد که مفاهیمی مانند شایستگی، کارایی، مهارت و توانمندی به صورت متناقضی به جای هم به کار برده می‌شوند (مک­مولن، ۲۰۰۳).

اما باید توجه داشت که شایستگی عنصری شخص محور است و بر توانمندی‌های شخصی فرد که منجر به بهتر شدن ارائه خدماتش میگردد تاکید دارد (باقری نسامی، ۱۳۸۷). بر این اساس شایستگی‌های عاطفی و اجتماعی توانمندی می‌تواند کیفیت یا موقعیتی از نیرومندی به لحاظ جسمی، روانی و قانونی برای انجام کاری و یا یک استعداد ذاتی و طبیعی و یک نوع زبردستی در نوع خاصی از فعالیتها قلمداد شود (مک­مولن، ۲۰۰۳).

توانایی و تبحر ما در ارتباط و ایجاد احساس همکاری و همچنین تصوری که ما از خود داریم در تعیین روابط ما با دیگران سهم عمده‌ای دارد. ویلیام جیمز، یکی از پدیدآورندگان رشته‌ی روانشناسی خود را به دو بخش تقسیم کرد خود مفعولی و خود فاعلی. خود مفعولی مجموعه‌ی آن چیزهایی است که شخص می‌تواند آن را مال خود بنامد. و شامل توانایی‌ها، خصوصیات اجتماعی و شخصیتی و متعلقات مادری است. خود فاعلی خود داننده است. این جنبه‌ی خود دائماً تجارب حاصل از ارتباط با مردم، اشیاء و وقایع را به نحوی کاملاً ذهنی سازمان داده و به عبارت دیگر خود فاعلی در خود تأمل می‌کند و از طبیعت خود باخبر است (جیمز ۱۸۹۲، به نقل از یاسائی ۱۳۶۸).

کورسینی (۱۹۸۴) معتقد است که می‌توان بر جنبه‌هایی از خود پنداره پدیدار شناختی اشاره کرد که گاه کمتر موردتوجه قرار گرفته است.

الف) خود پنداری فردی. بیانگر خصوصیات رفتاری فرد است از دیدگاه خودش. این خود پنداره از خصوصیات جسمانی تا هویت جنسی، قوی، طبقه‌بندی اجتماعی ـ اقتصادی، حس استمرار و یگانگی فرد در طول زمان را در بر می‌گیرد.

ب) خود پنداره اجتماعی. ویژگی‌ها و یا خصوصیات رفتاری شخص است که وی تصور می‌کند، دیگران آن را مشاهده می‌کنند.

ج) خود آرمانی. با توجه به خود پنداری شخصی فرد این آرمان‌ها خود پنداره‌هایی هستند که از آن چه فرد شخصاً امیدوار است همانند آن‌ها باشد.

د) خود آرمانی با توجه به خود پنداری‌های اجتماعی فرد. این آرمان‌ها پنداره هایی از آن چیزی هستند که فرد دوست دارد دیگران او را آن گونه مشاهده کنند.

 تعریف شایستگی

 کرستید (۱۹۹۸) بر این باور است که رویکرد شایستگی، رویکردی جدید در مدیریت منابع انسانی نیست و رومی‌ها، در تلاش برای دستیابی به صفات جزئی و تفصیلی سرباز خوب رومی از آن استفاده می‌کردند. در هر حال متدولوژی مبتنی بر شایستگی به شکل مدون و امروزی توسط شرکت هی ـ مکبر که مؤسس آن دیوید مک‌کللند روان شناس برجسته دانشگاه ‌هاروارد بود، در اواخر دهه ۱۹۶۰ و اوایل دهه ۱۹۷۰ ارائه شد. مک کللند، کار را با تعریف متغیرهای شایستگی آغاز کرد که می‌توانستند عملکرد شغلی را پیش‌بینی کنند و تحت تأثیر جنسیت، نژاد یا عوامل اجتماعی و اقتصادی قرار نمی‌گرفتند (مطلبی اصل، ۱۳۸۶).

[۱] Saramport

[۲] Denham

[۳] Emotional Intelligence

[۴] Vieira

[۵] Saarni

[۶] Fletcher

[۷] Amandson

[۸] Verbeke

[۹] Semrud-Clikeman

[۱۰] Smithfield

[۱۱] Goleman

[۱] Smithfield

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .