عنوان

مقاله نظریه های مهاجرت

تعداد صفحات: ۳۲

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

فرایند مهاجرت موضوع پیچیده است که نه تنها حجم و رشد جمعیت یک جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد، بلکه تغییرات قابل ملاحظه‌ای را در ساخت و توزیع جمعیت ایجاد می‌کند. مهاجرت از دیرباز به عنوان یک عامل مؤثر بر حجم نیروی کار، توزیع نیروی کار بر حسب مهارت، آموزش، تخصص و اشتغال، فرصت‌های شغلی، پس‌انداز، سرمایه‌گذاری و تولید بوده است. مهاجرت همچنین عاملی است که پی‌آمدهای اجتماعی و روان شناختی بر مبدأ و مقصد مهاجرت داشته است. مهاجرت یک پدیده خالص اجتماعی- اقتصادی است که نتیجه مجموعه پیچیده‌ای از عوامل اجتماعی، روان شناختی، اقتصادی و سیاسی است. مهاجرت همواره یک جز مهم شهرنشینی، توسعه اقتصادی، تغییرات اجتماعی و سازمان سیاسی بوده است. مهاجرت با تغییر پایگاه، شغل و موقعیت مکانی فرد نیز مرتبط است.

تئوری‌های سنتی مهاجرت بین موارد «عوامل رانده شدن» و «عوامل جذب و کشش» تفاوت و تمایز قائل می‌شوند که عوامل راندن و رانده شدن در وهله اول موجب تحریک و انگیزش افراد برای مهاجرت از مبدا می‌شود. در این موارد مانند مهاجرت اقتصادی یا کاری (معمولا مهاجرت نیروی کار)، تفاوت‌ در میزان و سطح دستمزدها از جمله عوامل مهم و تعیین‌کننده مهاجرت است. افراد فقیری که در مناطق کمتر توسعه یافته یا در حال رشد ساکن هستند، می‌توانند استانداردهای زندگی بالاتری را در مناطق توسعه یافته‌تر برای خود مهیا کنند یا دست کم چنین تصویری در ذهن آنها وجود دارد. فرار از فقر و نداری یک عامل سنتی رانده شدن از یک منطقه است. (بنی اسدی/زارع, ۱۳۹۲)

واژه های کلیدی : مهاجرت، مهاجرت اقتصادی، نظریات مهاجرت، قوانین مهاجرت

فهرست مطالب

چکیده ۴
مقدمه ۵
نظریات مهاجرت ۷
۱-نظریه راونشتاین ( Ravenstein) 7
۲- نظریه اقتصادی مهاجرت تودارو ( Todaro) 8
۳- نظریه سرمایه گذاری انسانی وهزینه- فایده لاری شاستاد( Lary Shastad) 10
۴-نظریه الگوی اقتصادی دو بخشی توسعه ارتور لوئیس( Arthur Lewis) 12
۵-نظریه اورت.اس .لی( Everett S.Lee) 13
۶- نظریه زیمپ (zimp)و استافرstaufer)) 15
۷- نظریه کارکردگرایان ۱۶
۸-نظریه وابستگی مهاجرت ۱۸
۹-مدل سیستمی ۲۰
۱۰-مدل شبکه ای (نظریه ی شبکه های مهاجرتی) ۲۱
۱۱-مدل رفتاری(نظریه رفتاری توماس و زنانسکی) ۲۲
۱۲-نظریه اقتصادی مهاجرت ۲۳
۱۳-نظریه محرومیت نسبی استارک ۲۵
۱۴-نظریه ی لانسینگ و مولر ۲۶
نتیجه گیری ۲۸
منابع ۳۱

منابع

بنی اسدی/زارع, م. (۱۳۹۲). بررسی عوامل اقتصادی موثر بر مهاجرت روستائیان در تهران.

تقوی. (۱۳۸۹). جامعه شناسی روستایی. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.

تقوی، نعمت­الله (۱۳۷۱)، مهاجرت­های روستا- شهری: درآمدی جامعه­شناختی بر نظریه­ها، تبریز: انتشارات ستوده

تودارو, & ترجمه مصطفی سرمدی. (۱۳۶۷). توسعه اقتصادی در جهان سوم/انتشارات برنامه و بودجه. تهران.

تودارو/ ترجمه غلامعلی فرجادی, م. (۱۳۸۹). توسعه اقتصادی در کشورهای جهان سوم . تهران.

تودارو، مایکل (۱۳۷۶)، توسعه اقتصادی در جهان سوم، (ترجمه غلامعلی فرجادی)، انتشارات سازمان بودجه و برنامه، جلد اول.

تودارو،­ مایکل(۱۳۶۷). مهاجرت داخلی در کشورهای در حال توسعه، (ترجمه مصطفی سرمدی و پروین رئیسی­فرد) ، تهران: مؤسسه کار وتأمین اجتماعی.

جمشیدیها/ علی بابایی. (۱۳۸۱). بررسی عوامل موثر بر بازگشت مهاجرین افغانی.

زنجانی, ح. (۱۳۷۶). تحلیل جمعیت شناختی. تهران.

زنجانی. (۱۳۸۰). مهاجرت. تهران.

لهسایی­زاده، عبدالعلی (۱۳۶۸)، نظریات مهاجرت، چاپ اول، شیراز: انتشارات نوید.

مقدمه

مهاجرت به عنوان مولفه ی سوم تغیرات جمعیتی بعد از باروری و مرگ ومیر  از اهمیت بالایی برخوردار است  با توجه به رویکرد رسمی جمعیت شناسی،هر گونه تغیری در وضعیت یک جامعه  ناشی از سه عامل فوق می باشد باروری که اثر جمعی یا فزاینده و مرگ ومیرکه اثر تفریقی یا کاهنده بر جمعیت دارند  در حالی که مهاجرت هر دو اثر را باهم دارد. بنابراین حرکات مهاجرتی یا جابجایی جغرافیایی خود دستاورد شرایط اجتماعی و اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و محیطی است. د­(کارولین^[۱]، ۲۰۰۰: ۴۳).

مهاجرت نقش اساسی در فعل وانفعالات مختلف اجتماعی و جمعیتی دارد ،علاوه بر این مهاجرت با تاثیر پذیری مهاجرین از جنبه های مختلف اجتماعی،فرهنگی و اقتصادی از محیط  جدید تاثیر مهمی بر

سیمای ظاهری و همچنین زندگی روزمره  افراد دارد که در قالب تغیرات و دگرگونی های فرهنگی،اجتماعی و اقتصادی نمود می یابد(زنجانی، ۱۳۸۰ :۱۲)

مهاجرت پدیده ی جدیدی نیست. حال این حرکت انسان ها از چه ساز و کارهایی تبعیت می کند یا این که انگیزه های افراد مهاجر چه هستند واین که آیا می توان برای حرکت مهاجران قانون مندی خاصی را در نظر گرفت  موضوعی است که در حوضه ی علوم اجتماعی منجر به ارائه دید گاه ها و نظریه های مختلف و گاه متضاد و منتقد نسبت به یکدیگر شده است.

ناپایداری پدیده ی مهاجرت و وابستگی آن به مجموعه ای از عوامل اقتصادی ،اجتماعی فرهنگی و سیاسی که در رابطه با اوضاع و احوال کلی شکل می گیرد ارائه ی یک نظریه ی جامع و مانع را برای تحلیل مهاجرت مشکل ساخته است.به بیان دیگر  ماهیت بین رشته ای مهاجرت ،انواع نظریه های اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی و…. را در جهت تبیین مهاجرت پدید آورده اند(حاج حسینی۱۳۸۵). به عبارت دیگر الگو ها و روند ها در مهاجرت اظهار می دارند  که تنها با تاکید بر یک رشته  یا یک سطح تحلیل نمی توان جریان های مداوم مهاجرتی را تبیین کرد بلکه ماهیت چندوجهی آن نیازمند نظریه ی پیچیده ایست که دور نماها ،فرضیه ها و سطوح گوناگون را در بر می گیرد(مسی و دیگران،۱۹۹۳به نقل از تاج ،۱۳۹۰)

بیان دو نکته مهم در مورد نظریه های مهاجرت ضرورت دارد .نخست غالب این نظریه پردازی ها ،به عنوان نظریه های مهاجرت روستا-شهری مطرح شده اند. دلیل این امر آن است که در اندیشه بسیاری از نظریه پردازان مهاجرت روستا شهری به لحاظ اهمیت وپیامد های تاثیر گذار آن در سطح جامعه  انواع دیگر مهاجرت را تحت شعاع قرار می دهد  به همین دلیل عمده نظریه پردازی ها در جهت تبیین این نوع از مهاجرت های داخلی بوده و با همین عنوان در متون فارسی و لاتین مطرح شده اند.دوم آن که بسیاری از این نظریه ها گاه با عنوان نظریه مهاجرتی بیان شده اند و گاه مدل مهاجرتی.باید توجه داشت که میان نظریه مهاجرتی و مدل مهاجرتی تفاوت وجود دارد نظریه های مهاجرتی عموما در پی کشف و بیان علل مهاجرت ها،ایجاد رابطه میان جابه جای های افراد با عوامل اقتصادی اجتماعی سیاسی  فرهنگی ودر نهایت ترسیم پیامد های ناشی از این جابه جایی هستند در صورتی که مدل های مهاجرتی به دنبال ترسیم چگونه گی انجام حرکات مکانی  جمعیت و مسائل وموانع مبدا مقصد و بین راه هستند به بیان دیگر نظریه های مهاجرتی به چرایی پدیده  جابه جای جمعیت نظر دارند و مدل های مهاجرتی به دنبال چگونگی انجام آنها(تقوی۱۳۷۴:۸۲).

نظریات مهاجرت

۱-نظریه راونشتاین[۲] ( Ravenstein)

نخستین نظریه رسمی را درباره مهاجرت اقتصاد دان انگلیسی راونشتاین در سال ۱۸۵۵ ارائه داد. وی مشاهدات خود را تحت عنوان قوانین مهاجرت به گونه ای طراحی نمود که در ان مولفه های فاصله ، عوامل جاذبه و دافعه ، جریان متقابل و ویژگی های مکانی و فضایی محل سکونت از عوامل مهم در مهاجرت تلقی می شوند.  ارنست راونشتاین از اولین نظریه پردازان مهاجرت می باشد. او یک جامعه شناس انگلیسی است که در سال ۱۸۸۹ از یک سری اطلاعات آماری انگلیس و ولز بهره گرفت تا “قوانین مهاجرت” خود را گسترش دهد. او نتیجه گرفت که مهاجرت به وسیله یک فرایند “فشار-کشش” صورت می گیرد. راونشتاین بر این باور بود که علت اولیه برای مهاجرت، فرصت های اقتصادی خارجی بهتر است. نظریه های زیادی قدم به قدم به دنبال راونشتاین بوجود آمدند و نظریه های غالب در دانش معاصر تغییراتی کم و بیش بر نتایج آن داشته است. روانشتاین در سال ۱۸۸۵ مقاله معروفی تحت عنوان “قوانین مهاجرت” ارائه کرد. خلاصه این قوانین به شرح زیر است:

مهاجرت و مسافت: براساس نظر روانشتاین اکثر مهاجرین مسافت کوتاهی را طی می کنند و با افزایش مسافت میزان مهاجرت کاهش می یابد. به عبارت دیگر میزان مهاجرت با فاصله رابطه دارد.

مهاجرت مرحله ای: به اعتقاد روانشتاین مهاجرت به صورت یک مرحله ای انجام می پذیرد و آهنگ مهاجرت در جهت مراکز تجاری و صنعتی است. در این فرآیند روستاییان روستاهای دوردست شکاف هایی را که در جمعیت روستاییان که اهالی آنها به شهر مهاجرت نموده اند را پر می نمایند.

جریان و ضد جریان: هر یک از جریان های اصلی مهاجرت یک ضد جریان جبرانی را ایجاد می کند.

اختلاف روستا – شهر در تمایل به مهاجرت: اهالی شهرک ها نسبت به اهالی نواحی روستایی کمتر مهاجرت می نمایند. به عبارت دیگر هر چه اختلاف مبدا و مقصد کمتر شده احتمال مهاجرت نیز کمتر می شود.

[۱] .Caroline

[۲] Ravenstein

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .